HİLÂL-İ AHMER MECMÛʻALARI / CİLT 5

Türkiye Hilâl-i Ahmer Mecmû‘ası Sayı 44 2089 SALÎB-İ AHMERLER HAVÂDİSİ İsveç'de Sıhhiye Tayyâresi Laponya'da hasta nakliyâtında istiʻmâl edilmek üzere İsveç Salîb-i Ahmeri 1923 senesi bidâye- tinde Paris'de Bourget Şirketi'ne bir sıhhiye tayyâresi sipâriş etmiş idi. Pek vâsiʻ ve ahâlîsi seyrek olan Norrland kıtʻasında hasta nakliyâtının ıslâhı için hükûmet İsveç Salîb-i Ahmeri'ne kendi tayyâre heyʼetinden lüzûmu kadar meʼmûr bi't-tefrîk bir de tayyâre hangarı ihdâ etdi. Tayyârenin masârıf-ı sâiresi İsveç Salîb-i Ahmeri tarafından tesviye edilmekdedir. Kazâ vukûʻunda veya müdâhalât-ı serîʻa-i cerrâhiyeyi istilzâm eden vukûʻât-ı maraziyede tabîb telefon veya telgrafla tayyârenin derhâl gönderilmesini taleb edebilir. Sıcak su boruları ile teshîn edilen bu tayyâre, uzanmış vazʻiyetde iki hasta istîʻâb edecek cesâmetdedir. Tayyâre ile icrâ edilecek hasta nakliyâtı şimdiye kadar meccânen yapılmakda idi. El-yevm kara nakliyât masârıfını geçmemek şartıyla bir taʻrife vazʻı tasavvur edilmekdedir. Salîb-i Ahmer tayyâresi menâtık-ı şimâliyede ahâlî ve etıbbânın pek ziyâde mazhar-ı takdîri olmakdadır. Alelâde zamânlarda araba ile bozuk yollarda yirmi sâʻat hastalara ıztırâb verici bir yolculuk bu sûretle refʻ u izâle edilmiş oldu. Bir senelik tecrübelerin verdiği iyi netîceler üzerine nakliyât umûrunun inkıtâʻa uğramayacak bir tarzda taʻkîb edilebilmesi için ikinci [327] şuʻbesinin iştirâkiyle bir mücâdele programı tertîb edilmişdir. İksâ etdikleri deniz fanilalarında salîb-i ahmer işâreti bulunan bu tahlîsiye heyʼetinin birkaç bine bâliğ olan aʻzâsı tarafından yüzlerce havuzlarda ve cenûb sâhilinde nümâyişler yapılmışdır. Her aʻzâ tahlîsiye heyʼetine dâhil olmazdan evvel ciddî tecrübeler ve imtihânlara tâbiʻ tutulmakda ve bilâhare kendileri de tahlîs usûllerini taʻlîm ve tedrîs etmekdedirler. Yarım sâʻat su içinde kaldıkdan sonra mevtin muhakkak addedildiği hâdiselerde dahi fevkalâde netîce veren âlâtsız tahlîsiye usûllerini bulan meşhûr İngiliz Fizyolojisti Edward Schafer'in usûllerini Amerika Salîb-i Ahmer tahlîsiye aʻzâsı kemâl-i muvaffakiyetle tatbîk ediyordu. Bu usûlden inkıtâʻ-ı teneffüs ile elektrik darbelerinde de aynı muvaffakiyetle istifâde edilmek- dedir. _______________ Alaska şibh-i cezîresinin şimendifer istasyonuna beş yüz mil uzak bir mahallinde zuhûr eden gâyet vahîm bir kuşpalazı salgı[nı]nın yapdığı tahrîbâtdan mütehassıl nevmîdâne vazʻiyeti telsiz telg- rafla istihbâr eden Amerika Hükûmeti âfetin zuhûr etdiği mahalle en yakın bir mahal istasyonuna 1.100.000 difteri serumu göndermiş ve serumları istasyondan hastalığın icrâ-yı hükm etdiği havâlîye nakletmek için bir tayyâre meʼmûr etmiş idi. Muhâlif havâ, tayyârenin hareketine mâniʻ olduğundan serumların sıhhiye köpekleriyle nakli takarrür etmişdir. Toprağın buz tutmuş olmasına ve vezân olan kar fırtınasına rağmen köpekler 650 millik bir mesâfeyi 127 sâʻatde katʻ ederek difteri [328] serumlarını îsâle muvaffak olmuşlardır. Hastalığa bulaşık olan mahallin Salîb-i Ahmer şuʻbe aʻzâsı takım takım ayrılarak bilâ-ârâm gündüz ve gece çalışarak büyük bir eser-i fedâkârî göstermiş oldukları takdîrât-ı mahsûsa ile zikre- dilmekdedir. _______________