HİLÂL-İ AHMER MECMÛʻALARI / CİLT 8

Türkiye Hilâl-i Ahmer Mecmû‘ası Sayı 71 3536 Hastalık Günleri Menfî Teʻâmül (Yüzde) 7 50,7 14 80,7 21 88,0 28 90,7 35 92,5 40 93,9 50 94,8 100 95,5 Şu hâlde usûl-i mahsûsasına tevfikan ve tâze emîn aşılar ile aşılanan çocuk ve kâhillerde teʻâ- mül menfi çıkıyorsa o eşhâs için hiçbir kızıl tehlikesi olamaz. Dick teʻâmülü müsbet çıkanların kızıl aşısı ve serumlarıyla tedâvîsi îcâb etmekdedir. Bu gibi husûsî ve müessir müstahzarâtın istihsâli bugün bi'l-umûm hıfzıssıhha müesseselerinin mühim meş- galelerinden biri olmuşdur. Bunun için kuvvetli ve panzehir yapmağa muktedir mücerreb bârgîrler tedârük olunarak ya doğrudan doğruya usûl-i mahsûsasına tevfikan kızıl zehiri şırıngası ile veya streptokok kültürünün hayvânın cildi arasına küme hâlinde zerki ile istihsâl olunmakdadır. Bu müs- tahzarât gerek hastalığa karşı tahaffuz için ve gerekse hastalık esnâsında tedâvî maksadıyla kullanıldı- ğı takdîrde pek müessir oldukları söyleniyor ve görülüyor. Bu cihetle son zamânlarda gerek Amerika ve gerekse Avrupa'da kızıl vefeyâtı hadd-i asgarîye tenezzül etmişdir, denilebilir. Hattâ istatistik- leri mütâlaʻa edenlerin vekâyiʻin kısm-ı aʻzamının kızıl olmasında tereddüd ve şübheye düşmeleri bile muhtemeldir. Kızıl hastalığı iklîm ve arâzî hasebiyle memleketimizde korkunç şekilde salgınlar yapmakdadır. Maʻamâfîh ara sıra büyük şehirlerde oldukça şiddetli salgınlar vâkiʻ olagelmekdedir. Hastalık ilk zamânlarda hafîf sûretde boğaz ve hunnâk gibi seyredeceğinden çok dikkat lâzımdır. Bir kısım hafîf kızıl vekâyiʻi teşhîs olunmadan hunnâk-ı nezlevî gibi tedâvî olunmakda ve bu sûretle tâlî birçok vukûʻâta sebebiyet vermekdedir. Hastalık bilhâssa mekteb yaşındaki çocuklara savlet edeceği cihetle kızıl mücâdelesinde mekâti- bin sıhhî teftîşâtı ve talebelerin sıhhat-i umûmiyesi pek ziyâde ehemmiyet kesb etmekdedir. [436] İNSÂNLARAVE MESKENLERE MUSALLAT OLAN TUFEYLÎ HAYVÂNLAR -3- Sinekler (69 ve 70'inci nüshalardan mâbaʻd) Sinekler, meskenlerimize musallat olan müzʻic, murdâr ve tehlikeli bir tufeylîdir. Sineklerin birçok envâʻı ve her nevʻin tarz-ı hayâtı, yetiştiği, yaşadığı mahal ve neşv ü nemâsı iʻtibârıyla bazı husûsiyeti vardır. Biz, burada ehlî veya beytî nâmını vereceğimiz âdî sineklerden bahsedeceğiz. Tifo, verem, kolera, göz iltihâbları, dizanteri, şarbon, vebâ ilh. gibi birçok emrâz-ı intâniyenin intişârında âmil-i müessir olan ve bilhâssa sirâyetine vâsıta oldukları ishâlin etfâl arasında yapdığı tahrîbâtdan dolayı "mini miniler kâtili" gibi meşʼûm bir nâma istihkâk peydâ eden bu haşerâta karşı sıcaklar başlamasıyla mücâdelenin tâm zamânıdır, diyebiliriz.