HİLÂL-İ AHMER MECMÛʻALARI / CİLT 9

Türkiye Hilâl-i Ahmer Mecmû‘ası Sayı 81 4176 bir âbide-i şeref ü mübâhât olan 22 Ağustos 1864 Cenevre Mukâvelenâmesi'nin zîri yirmi devletin murahhasları tarafından imzâ edildi. Cenevre Mukâvelenâmesi'nin imzâ merâsimi münâsebetiyle konferans Mösyö Dunant ile Ce- nevre Menâfiʻ-i Umûmiye Cemʻiyeti'ni beşeriyetin evliyâ-yı niʻamından addetmek sûretiyle cihânın minnet ü şükrânına lâyık gördü. Henry Dunant'ın Solférino Muhârebesi'nden mülhem olduğu efkâr ve tasavvurât beş seneden az bir zamân zarfında bu sûretle kuvveden fiʻle çıkdı. Bir Solférino Hâtırası ise mevkiʻ-i intişâra vazʻın- dan biraz sonra dokuz defa tabʻ ve on iki lisâna terceme edildi. Henry Dunant, bundan sonra faʻâliyetini muhtelif memleketlerde millî Salîb-i Ahmer Cemʻi- yetleri teşkîlâtına hasretdi. Fransa'yı, Almanya'yı, Berlin'i, Paris'i, Lyon'u, Dresden'i, Viyana'yı ziyâ- ret etdi. Bu azîmet ve avdetler için mebâliğ-i mühimme sarfına mecbûr oldu. Ancak sık sık vukûʻ bulan bu gaybûbet ve seyâhatler teşebbüsât-ı sınâʻiye ve mâliyesini darbeliyordu. Zavallı Dunant, bir müddet sonra kendisiyle berâber âilesini ve teşebbüsât-ı sınâʻiyesi için sermâye vazʻ eden birçok Cenevreli dostlarını felâket ve izmihlâle sürükledi. Fakr u ihtiyâc içinde pûyân olan Henry Dunant bilâhare hayâtını kazanmak için Cenevre'den Paris'e geçdi. Bir müddet sonra Fransız-Alman Harbi ve Paris'de Komün İhtilâli zuhûr etdi. Bir câsûs olması şübhe ve ihtimâli ile birkaç [420] defa kurşuna dizilmek tehlikesine maʻrûz kaldı. Çekdiği azâb ve endîşeler ve Paris muhâsarası esnâsında dûçâr olduğu mahrûmiyetler sıhhatine sû-i teʼsîr etdiğinden artık hayât mücâdelesine devâm edemez bir hâle geldi. Seksen yaşlarına doğru unutulmuş, fakîr ve hasta düşmüş idi. Nihâyet Şarkî İsviçre'de Ap- penzell kantonu dâhilinde Heiden kasabasında kûşe-i vahdet ve inzivaya çekilerek hiç kimse ile ih- tilât etmeksizin bir tenhâî-i maʻnevîde ömür-güzâr oldu. Heiden'de Doktor Alner? nâmında muhibb-i insâniyet bir zât Dunant'ı hastahânesine kabûl etdi. Burada pek büyük hürmet ve samîmiyete mazhar oldu. 1895 senesinin Ağustos'unda Zürih Havâdisi nâm gazetenin başmuharriri Dunant'ı ziyâret et- dikden ve uzun bir mülâkatda bulundukdan sonra Über Land Und Meer nâm mecmûʻa ile müteheyyic bir makâle neşretdi. Bu makâlenin intişârını müteʻâkib İsviçre Salîb-i Ahmeri Dunant'a maʻâş bağladı. Rusya İmpa- ratoriçesi Maria Fyodorovna kayd-ı hayât şartıyla tahsîsât verdi. Bazı zevât-ı fâzıla ve ricâl-i meşhûre unutulmuş bu büyük adamın mukadderâtıyla alâkadâr oldular. Nihâyet 1908 senesinde Norveç Meclis-i Umûmîsi ilk Nobel Sulh Mükâfâtı'nı Henry Dunant'a iʻtâya karâr verdi. Henry Dunant iki sene daha yaşadıkdan sonra 1910 senesi 30 Teşrîn-i Evvel'inde meşrık-ı ebe- diyete intikâl etdi ve vasiyeti mûcebince vefâtından üç gün sonra Zürih'de cesedi termîd edildi. _______________ HİLÂL-İ AHMER'E ÇOK KIYMETLİ BİR VESÎKA Geçen gün kütübhânede 36 santim eninde ve 50 santim boyunda büyük ve kalın bir albüme tesâdüf ederek Hilâl-i Ahmer'imize âidiyeti cihetiyle aldım. Bu çok kıymetli albüm 1877-1878 Türk- Rus Harbi esnâsındaki Hilâl-i Ahmer faʻâliyetini gösterir.