HİLÂL-İ AHMER MECMÛʻALARI / CİLT 1

Osmanlı Hilâl-i Ahmer Mecmû ‘ ası Sayı 4 119 HİLÂL-İ AHMER'İN FAʻÂLİYETİ (Üçüncü numaradan mâbaʻd) Medine-i Münevvere Hastahânesi 1916 senesinde Medine-i Münevvere cebhesinde bulunan ordunun dahi imdâdına koşmağı arzu eden Hilâl-i Ahmer, 400 yataklık hasta levâzımı götürecek bir heyʼet-i sıhhiye teşkîl etdi. Fakat bu hastahâne, heyʼetin İstanbul'dan müfârakatından ancak iki ay sonra açılabildi. Çünkü heyʼet mahall-i maksûduna varabilmek için Toros dağını aşmak ve takrîben 3.000 kilometrelik sarp yollardan geç- mek ıztırârında kaldı. 400 hasta istîʻâb etmek üzere ihzâr edilmiş olan bu hastahâne, yevm-i küşâdında 500 hasta ka- bûl etmek mecbûriyetinde bulundu. Heyʼet, Medine-i Münevvere civârındaki ordunun bi'l-cümle hidemât-ı sıhhiyesini derʻuhde ve uzun o havâlîde icrâ-yı tahrîbât etmiş olan iskorbüt ve Vincent hunnâkı hastalıklarına karşı mücâdele etdi. Bu son iki hastalık hakkında tedkîkâtda bulunmuş olan mütehassıslarımız parlak netâyic-i tıbbi- yeye destres oldular. Faʻâliyetin devâm etdiği bu müddet zarfında heyʼetimiz 5.578 hasta ve mecrûh tedâvî etmişdir. Bilâhare malzeme-i sıhhiyesinin tecdîdi lâzım gelmesi üzerine kendisine yatak vesâir malzeme-i sıh- hiye gönderilmiş ise de o aralık Şam-ı Şerif - Medine-i Münevvere hattı âsîler eline düşdüğü için gön- derilen eşyâ Derʻa şimendifer istasyonunda kalmışdır. Daha sonra şimendifer münâkalâtı büsbütün kesildiğinden heyʼetimiz hakkında maʻlûmât alamadık. Fakat Mütâreke'nin imzâsından sonra heyʼe- timizin mâlik olduğu vesâit ile faʻâliyetine devâm etdiğini maʻa'l-memnûniye istihbâr etdik. Medine şehri metrûkiyete ve muhâsaranın şedâidine dayanamayarak teslîm olduğu vakit, Mütâreke ahkâmına tevfîkan ve Beynelmilel Salîb-i Ahmer Cemʻiyeti'nin tavassutu sâyesinde heyʼetimizin Dersaadet'e avdetine müsâʻade edildi. _______________ Musul Hastahânesi Musul'daki şuʻbemiz o havâlîde bulunan ordunun ihtiyâcâtını tatmîn etmek üzere bu şehirde 500 yataklık bir hastahâne teʼsîs etmişdir. Orada bulunmayan malzeme-i sıhhiye İstanbul'dan gönde- rilmiş ve Musul'da bulunması mümkün olan malzeme ise oradan tedârük edilmişdir. [92] Bağdad'ın sükûtundan sonra şehr-i mezkûrdaki Hilâl-i Ahmer şuʻbesi, malzemesinin bir kısmını berâberinde alarak Musul'a gelmiş ve bütün mevcûdiyetini Musul Hilâl-i Ahmer Şuʻbesi'ne terk etmişdir. Yeni malzeme ile zenginleşmiş olan Musul Hilâl-i Ahmer Şuʻbesi, gerek orduya gerek sivil ahâlîye pek kıymetli hizmetlerde bulunmuşdur. Mürûr-ı zamân ile Musul dahi İngilizlerin eline düşdüğünden oradaki şuʻbemizin bakıyye-i faʻâliyeti hakkında maʻlûmât almak mümkün olamadı. _______________ Hilâl-i Ahmer'in Çanakkale Cebhesindeki Faʻâliyeti Harb-i Umûmî esnâsında Çanakkale sevâhili ile Gelibolu şibh-i cezîresi pek dehşetli muhâ- rebelere sahne olmuş idi. Burada mıntıka-i harb pek mesâfesiz ve mahdûd sâhaya münhasır kaldığı için Hilâl-i Ahmer'in bu cebhedeki faʻâliyeti yalnız bir sahrâ hastahânesiyle mecrûhları nakletmeğe