HİLÂL-İ AHMER MECMÛʻALARI / CİLT 1

Osmanlı Hilâl-i Ahmer Mecmû ‘ ası Sayı 13 419 ve sivil üserâ ve mevkûfînimize âid listeler gönderilmedikçe Yunan esîrleri hakkında maʻlûmât ve- rilemeyeceğini Yunan Salîb-i Ahmeri'ne teblîğ edilmek üzere Beynelmilel Salîb-i Ahmer'e bildirdik. Tâm bu esnâda idi ki, Yunan Salîb-i Ahmeri bir tarafdan mezkûr dört garnizona âid Türk esîrleri listelerini bize irsâl ederken diğer tarafdan da Beynelmilel'e demin bahseylediğimiz mevzûʻ-ı bahis gülünç mektûbu gönderdi. Yunan Salîb-i Ahmeri bu mektûbunda listeleri tertîb etmek vazîfesi kendilerine havâle edilen Türk zâbitânının kendilerine karşı beslenen emniyete liyâkat göstermediklerini, yanlış ve sûikasdla tahrîr edilmiş listeler tanzîm etdiklerini ve meselâ askerleri sivil ve sıhhatde bulunan kimseleri maʻlûl olarak kaydetdiklerini ileri sürerek listelerin şimdiye kadar gönderilmesindeki teehhurun sırf zâbitâ- nımıza âid olduğunu serd ü ityâna mücâseret etmişdir. Beynelmilel Salîb-i Ahmer'e 17 Ağustos sene [6] [1]338 [1922] târîhinde yazdığımız ve Fran- sızca kısm-ı mahsûsumuza aynen derc eylediğimiz bu mektûbda Yunan Salîb-i Ahmeri'nin maʻhûd mektûbunu aldığımızı söyledikden sonra mezkûr mektûbdaki isnâdâta şu vechile cevâb verdik: Evvelâ, nâmûs ve istikâmetiyle maʻrûf olan zâbitânımız aleyhinde hürmetden âzâde bir lisân kullanılmış olmasını şiddetle protesto ederiz. Yunanlılar şehirlerde, kırlarda sâkin binlerce ahâlîyi, maʻsûm köylüleri, hattâ kadın ve çocukla- rı topladıklarını inkâr edebilirler mi? Üserâ karârgâhlarında adaların öldürücü zindânlarında sürünen bütün bu bîçârelerin listelerini tertîb eden Türk zâbitleri Yunan meʼmûrînine hoş görünmek için bu bîçârelerin isimlerini o listelere yazmayacaklar mı idi? Mösyö Schatzmann'ın bu bâbdaki raporundan da şu cümleleri iktibâs ediyoruz: "-Küçük Karaburun'da üserâ-yı harbiye meyânında bulunan sivillerin nisbeti 3/4'dür. Kato-Li- ossa kampında sivillerin adedi 760'dır ve Girid'de Suda kampında 50 yaşından efzûn lâ-ekal yüz kadar mevkûf ve maʻlûl 19'u kadın ve 35'i çocuk olmak üzere 430 sivil vardır". Mösyö Schatzmann muhtelif kamplarda 10-11 yaşında âilesiz ve kimsesiz müteʻaddid çocuklar bulunduğunu müşâhede etmişdir. Görülüyor ki, üserâ-yı harbiye nâmı altında toplanmış olan mevkûflar meyânında siviller ve kadınlar eksik değil. Bunlar arasında birçok ihtiyârlara ve maʻlûllere de tesâdüf edilmekdedir. Yunan meʼmûrîninin üserâmıza âid esâmî listelerini neden dolayı göndermek istemediklerini şimdi anlıyoruz. Çünkü bu listeler Yunan üserâ karârgâhlarında esîr-i harb telâkkî edilemeyecek olan binlerce mevkûfînin mevcûdiyetini meydân-ı aleniyete koyacak. Elbette bu ifşâât meʼmûrîn-i mezkû- renin hoşuna gidemez. Hakîkat-i hâlde ise bu listelerin tanzîmi kendilerine havâle edilen zâbitânımız, garnizonlarda gördükleri bilâ-istisnâ bütün mevkûfînin esâmîsini tafsîlâtıyla kaydetdikleri vakit Yu- nanlılar bu berbâd vazʻiyet karşısında şaşırmışlar ve bu bâbdaki hacâletlerini setr için üserâ listelerine sivillerin esâmîsini de derc etmiş olduklarından dolayı zâbitânımıza karşı isnâdâtda bulunmakdan başka yapacak bir şey bulamamışlardır. Yunan Salîb-i Ahmeri'nin listelerin ihzârındaki teehhurâta âid beyânâtına gelince -ki mezkûr Salîb-i Ahmer bundan mütevellid bütün mesʼûliyeti Türk zâbitânına atfediyor- ilk Türk üserâsının Yunanistan'a muvâsalatından iʻtibâren bu mesʼelenin geçir[di]ği safahâtı enzâr-ı umûmiyeye vazʻ etmemize müsâʻade edilmesini ricâ ederiz: "-Geçen senenin ilk ayında listelerin istihsâli husûsunda Yunan Salîb-i Ahmeri'nin gösterdiği müşkilâtı diğer bazı îzâhâta terdîfen komitenize bildirmişdik.