HİLÂL-İ AHMER MECMÛʻALARI / CİLT 1

Osmanlı Hilâl-i Ahmer Mecmû ‘ ası Sayı 2 46 [35] Yunan i‘tisâfâtından kurtarılıp Hilâl-i Ahmer vâsıtasıyla Armudlu İskelesi'nden İstanbul'a nakledilmeğe muntazır bir muhâcir kâfilesini gösterir resim avuç köylünün gösterdikleri istihkâr-ı hayât, heyʼete Türk seciyesinin en parlak bir numûnesi gibi göründü. Öğleden sonra sâ‘at üçe doğru irkâb ameliyesi Tersâne İskelesi'nden başladı. Gemlik'in fırka merkezi olması, bu ameliyenin nisbeten muntazam ve rezâletsiz icrâsını teʼmîn ediyor idi. Hâlbuki son Yalova seferinde Yunan küçük zâbitân ve neferâtı bizi vapura ‘yuhalar' ile teşyî‘den çekinmemiş idi. Nihâyet Hâle vapuru 85 muhâciri hâmilen 15-16 gecesi İstanbul'a müteveccihen hareket etdi. Biz de 16 Haziran'da ale's-sabâh Gemlik'den kalkarak o gün sâ‘at dokuzda Armudlu'ya vâsıl olduk. Armudlu'nun Tahliyesi Armudlu'ya 16 Haziran'da vâsıl olduk. Asıl köy yarım sâ‘at kadar içeridedir. Armudlu deresinin ikiye ayrıldığı köyün bir sâhili Türk, diğer sâhili Rum'dur. Karaya çıkar çıkmaz, orada tesâdüf etdi- ğimiz liman reîsi mu‘âvini önümüze bir adam katdı. Yirmi dakîka sonra köye girdik. Burada Yunan kuvve-i askeriyesini temsîl eden kuvvet, Midillili bir mülâzım ile otuz-kırk kişilik bir müfrezeden ibâret idi. Rum olan kılavuzumuz, bizi köyün Rum kısmındaki kahveye götürdü. On dakîka sonra, bizi görmeğe gelen zâbite niçin geldiğimizi îzâh ve yirmi ile kırk yaşındakiler müstesnâ olmak üzere her isteyen Türk ve hattâ Hıristiyan'ın gelebileceğini ve götürebilmesi kâbil her şeyi alabileceğini ilâve etdik. Bu beyânât karşısında zâbit ne yapacağını bilmeyerek müşkilât çıkarmak maksadıyla bî-sûd münâkaşâta başladı. Biz, her gitdiğimiz yerde yeni yeni mevâni‘ ihdâs edildiği için hiddet etmekde ve âdetâ Yunan ordusunun bizim ile alây edip etmediğini kendi kendimize sormakda idik. Armudlu'yu Gemlik'e rabt eden tel olmadığı gibi gidip gelecek vâsıta da yok idi. Münâkaşâtı öğleden sonraya bırakarak [36] köylüler ile temâs etmek istediğimizi söyleyerek köyün heyʼet-i ihtiyâriyesiy- le muhtârân ve eşrâfının hemen da‘vet edilmesini kendisinden ricâ etdik. Ahâlî câmi‘de toplandığı