HİLÂL-İ AHMER MECMÛʻALARI / CİLT 1

Osmanlı Hilâl-i Ahmer Mecmû ‘ ası Sayı 2 48 1914 senesinde Isparta ve Burdur'u harâb eden zelzeleyi müteʻâkib Hilâl-i Ahmer birçok etıbbâ- nın nezâreti altında olmak üzere mümâreseli hastabakıcı ve teskerecilerden mü[te]şekkil bir heyʼet-i sıhhiyeyi mahall-i kazâya iʻzâm etdi. Mesâfenin uzaklığına rağmen (İstanbul'dan 800 kilometre) heyʼet, mahall-i maksûduna sürʻatle varabildi. Zelzeleden müteessir olan âfetzedegâna takayyüdât-ı lâzıme ibzâl, nakid, erzâk ve eşyâ tevzîʻ ve harâb meskenlerin yerine çadırlar ikâme edildi. Aynı zamânda zuhûr eden bir harîkın âfe[t]zedegânı Hilâl-i Ahmer'in muʻâvenetine mazhar olarak kendilerine para ve ekmek tevzîʻ edildi. Hilâl-i Ahmer, Muʻâvenet-i Bahriye müessesesine yardım etdiği gibi Boğaziçi'nin muhtelif noktalarına tahlîsiye şamandıraları vazʻ etdirdi. Sârî Hastalıklara Karşı Mücâdele Kırkkilise ricʻatinden sonra, ricʻat eden askerler arasında kolera hastalığı baş göstermiş ve beş-altı gün içinde bulaşık askerlerin adedi binlere bâliğ olmuş idi. Ordu Sıhhiye İdâresi, şübheli askerlerin ordunun kısm-ı sâliminden sürʻatle tecrîd edilmesi için tedâbîr-i sıhhiye ittihâzına karâr ve- rerek bunları topdan İstanbul'a sevk etdi. Fakat İstanbul'da bu şübheli askerleri gerek sâir askerler ve gerek ahâlî ile ihtilâtdan menʻ etmek için câmiʻlerde sıkı bir tarassud altına vazʻ etmek zarûreti hâsıl oldu. Hilâl-i Ahmer bütün bu zavallıların iʻâşe ve tedâvîsi husûslarını derʻuhde etdi. İstanbul'un en büyük câmiʻleri ve ez-cümle Ayasofya, Sultanahmed, Nurıosmaniye ve Mahmudpaşa Câmiʻ-i Şerîf- leri bu bîçâreler ile dolu idi. Hilâl-i Ahmer Ayasofya'daki 3.600, Sultanahmed'deki 1.200, Nurıosma- niye'deki 450, Mahmudpaşa'daki 1.250 askere tecrîd müddetinin hitâmına kadar her gün ekmek, etli patates veya pilav tevzîʻ etdi. Bu yemekler Hilâl-i Ahmer'in bu câmiʻlerin önüne vazʻ olunan seyyâr matbahlarında pişiriliyor idi. Bu tecrîd mahallerinde koleraya tutuldukları tahakkuk eden efrâd, ko- leralılara tahsîs edilmiş olan hastahânelere naklolunurlar idi. Hastalığın adem-i sirâyeti için tabîbler bezl-i dikkat eder ve nezâfete riʻâyet ile yerleri tebhîr u tathîr etdirirler idi. Hilâl-i Ahmer, koleraya karşı mücâdele etmek üzere Çatalca cebhesinde barakalar içinde 250 yatakdan ibâret birkaç hastahâne teʼsîs etmiş [38] idi. Fakat görülen lüzûm üzerine biri Ayastefa- nos'da, diğeri Ispartakule'de olmak üzere çadırlar içinde 75'er yataklık diğer iki hastahâne daha vücû- da getirdi. Ayastefanos'daki Rum mektebi ile Sirkeci İstasyonu civârında inşâ edilen barakalar kolera musâblarına tahsîs edildi. Ordu Sıhhiye Dâiresi'yle Hilâl-i Ahmer'in müşterek mesâʻîsi sâyesinde kolera az zamân içinde zâil olmuşdur. Kolera musâblarına tahsîs edilen hastahâneler bilâhare zuʻafâ ve mecrûhîn-i askeriyeyi de kabûl edebilecek bir hâle ifrâğ edildi. Ecnebî Hilâl ve Salîb-i Ahmerler Cemʻiyetimiz, mesâʻî-i insâniyetkârânesinin tamâmî-i muvaffakiyetini teʼmîne şitâb eden ec- nebî Hilâl ve Salîb-i Ahmerler heyʼetlerinin işleri ile yani onları yerleştirmek ve kendilerine îcâb eden bi'l-cümle teshîlâtı göstermek husûsları ile de iştigâl etdi. Balkan Harbi esnâsında Türkiye'ye gelen ecnebî Hilâl ve Salîb-i Ahmer heyʼetlerinin esâmîsi ber-vech-i derc olunur: 1-Alman Salîb-i Ahmeri