HİLÂL-İ AHMER MECMÛʻALARI / CİLT 10

Türkiye Hilâl-i Ahmer Mecmû‘ası Sayı 85 4449 Hulâsa, bu mühim müzâkerâtı kemâl-i zevk ve dikkatle taʻkîb eden heyʼet-i müstemiʻa beşerin kendi mukadderâtına bizzât hâkim olduğu ve her husûsda iʻtidâl üzere yaşamasını bilenler yalnız elli yaşın değil, hattâ yetmiş ve fazlasının bile buhrânını defʻ edebilecekleri kanâʻatini hâsıl ederek mu- tayyeben celseyi terk etmişlerdir. İNSÂNLARAVE MESKENLERE MUSALLAT OLAN TUFEYLÎ HAYVÂNLAR (Geçen nüshadan mâbaʻd 1 ) Baş kehlesi normal bir hâlde yaşadığı mahalli güç terk eder. Mücellâ ve düz satıhlarda ilerle- mekden âcizdir. Bir kimseden diğer bir kimseye ancak samîmî temâslarla veya bi'l-vâsıta sirâyet ede- ceği aynı yatakda yatan bir âile efrâdında saç fırçası, tarak gibi tuvâlet eşyâsını müştereken istiʻmâl edenlerde, ekseriyâ mekteblerde görüldüğü üzere çocuklar arasında şapka teʻâtîsinde tufeylînin sirâ- yeti muhakkakdır. Her ne kadar ilm-i hayvânât nokta-i nazarından baş kehlesi ile vücûd biti arasında bir müşâbe- het-i tâmme mevcûd ise de emrâz-ı sâriye nokta-i nazarından biri diğerinden farklıdır. Baş kehlesi esâsen haşerât-ı mütesâlika nevʻine dâhil olduğu için kolaylıkla bulunduğu yeri terk etmekden âcizdir. Bu tufeylî tehlikeli hiçbir âmil-i marazı terk edemez. Daha doğrusu nakl-i maraz- daki kudreti pek zaʻîfdir. Bir misâl olmak üzere zikredebiliriz ki, 1914 harbinde ve bilhâssa muhâsamâtın bidâyetinde Düvel-i İʼtilâfiye ordularında efrâdın vücûd temizliği kadar saç, el ve çamaşırları da ihmâl edilmiş idi. Bu esnâda vücûd biti bir sürʻat-i berkiye ile tekmîl efrâda sirâyet etmiş olmasına rağmen nâdiren tesâdüf olunan baş kehlesine karşı sûret-i mahsûsada hiçbir tedbîr ittihâzına lüzûm görülmemişdir. Henüz akvâm-ı ibtidâiyede cârî olduğu üzere baş kehlesini parmakla ve ezmekle tarz-ı itlâfın- dan nisbî bir muvaffakiyet bile teʼmîn e[di]lemez. Bazı kimseler ve bilhâssa etıbbâdan bazıları baş bitine karşı antiseptik mevâd istiʻmâlini tavsiye etmekde iseler de bunun da teʼsîri gâyet ehemmiyetsiz ve bazen tehlikelidir. Fi'l-hakîka ziyâdesiyle bitli olan kimselerin saç derileri sıyrılmış olacağından istiʻmâl olunacak eczâyı cildin massetmesi tehlikesi gâlibdir. Bu iʻtibârla tehlikesiz, teʼsîri katʻî ve son derece sâde bir usûle mürâcaʻat edilmelidir. Bunu da yağlı cisimlerde buluyoruz. Yağlı mevâd muhakkak sûretde bitleri ve sirkelerini itlâf edeceğinden üçde bir gaz (petrol) ve üçde iki zeytinyağından hâsıl olan mahlûtu gündüz açık bir mahalde yumuşak bir fırça ile tamâmen tılâ etmeli ve yarım sâʻatden bir sâʻate kadar başı ön tarafdan bağlanmış bir havlu ile sarılı bırakmalı ve sonra saçları ılık sabunlu su ile yıkamalıdır. [6] Muharriş olmasına binâen petrolün yalnızca istiʻmâli tavsiye edilemez. Haşere altı gün zarfında inkişâf etdiğinden bu tertîb sekiz-on günde bir defa tekrâr edilmelidir. Daha az muharriş olması iʻtibârıyla âtîdeki tertîb de şâyân-ı tavsiyedir: 1 Bundan evvelki bahisler 69, 70, 71, 72, 73, 74, 75, 76, 81, 83, 84'üncü nüshalardadır.