HİLÂL-İ AHMER MECMÛʻALARI / CİLT 10

4379 Yedinci Sene 27 Safer sene 1347 / 15 Ağustos 1928 Numara 84 Makâlât ve İʻlânât, Mecmûʻa Müdüriyeti'ne Gönderilmelidir. TÜRKİYE HİLÂL-İ AHMER MECMÛʻASI Derc Edilmeyen Evrâk ve Makâlât İʻâde Edilmez. Her Ayın On Beşinde Neşrolunur. Senelik abonesi bir liradır. Merciʻi: Yerebatan Câddesi'nde Hilâl-i Ahmer Merkezi. Telefon: İstanbul 2653 Mündericât: İctimâʻî Hıfzıssıhha – Açık Havâ Mektebleri – Şişmanlık Hastalıkdır – İnsânlara ve Meskenlere Musallat Olan Tufeylî Hayvânlar – Hayât ve Ölüm Nedir? Ecnâs-ı Muhtelifede Tûl-i Ömür – Hilâl-i Ahmer Havâdisi – Salîb-i Ahmer Havâdisi – Fransızca Kısmı – İngilizce Kısmı İCTİMÂʻÎ HIFZISSIHHA -55- Çocuk Vefeyâtımız Korkunç Bir Nisbetde midir? Türkiye'deki çocuk vefeyâtı ve nisbeti hakkında maʻatteessür şimdiye kadar nîm resmî ve gayr-ı resmî ağızlardan birbirine mütebâyin rakamlar söylenmiş ve bunlar gazetelerde münâkaşât şeklinde uzun zamân devâm edegelmişdir. Bu gibi nefsü'l-emre muvâfık olmayan ve gelişi güzel iddiʻâ edilen rakam ve nisbetlerin ecnebî gazete sütûnlarına da geçmiş olması memleketimizin siyâset-i sıhhiyesi nâmına arzu olunacak bir hâl değildi. Çocuk vefeyâtımızın fevkalâde yüksekliğini iddiʻâ edenlerin bir kısmı hesâblarını her vâlide- nin doğurduğu çocuklar ve bunlardan vefât edenlerin üzerine istinâd etdirmişler ve bittabʻ tahmîn ve iddiʻâlarında yanılmışlardır. Çünkü hayâtî ihsâiyât sâhasında henüz böyle bir istatistik mevcûd değil- dir. "Çocuk vefeyâtı" taʻbîri bütün dünyâca kabûl edilen ve bir yaşına kadar olan çocukların vefeyâtı nisbetidir. Binâenaleyh bir yaşından yukarı oyun ve mekteb çocukları bu kadroya dâhil olamayacağı gibi ale'l-ıtlâk doğan ve ölen çocuklar da hesâba dâhil edilemez. Bu gibilerin esbâb-ı vefâtı tamâmen başka olduğu gibi nisbet-i vefeyâtı da hiçbir vakit süt çocuklarıyla mukâyese edilemeyecek derecede azdır. Çocuk vefeyâtı nisbetini meydâna çıkarmak pek kolay bir mesʼele hâlindedir. Bir şehir, kasaba, köy veya vilâyet dâhilinde bu nisbeti sahîh olarak tesbît etmek için bir sene-i takvîmiye veya mâliye esnâsında bir yaşından aşağı ölen çocuklar hesâb edilir ve o sene zarfında orada doğan diri çocukların mecmûʻuna taksîm edilirse çocuk vefeyâtının binde nisbeti çıkmış olur. Çocuk vefeyâtı hakkında ale'l-amyâ rakam ve nisbetler [576] iddiʻâ edilemeyeceği bedîhîdir. Bu husûsda ihsâiyûn tarafından tesbît edilen ve uzun zamânın tecrübelerinden meydâna çıkan hakî-