HİLÂL-İ AHMER MECMÛʻALARI / CİLT 2

Türkiye Hilâl-i Ahmer Mecmû‘ası Sayı 19 690 Diğer tarafdan İstanbul'da intişâr eden Rumca Hronos gazetesinde Yunan Hükûmetince Yuna- nistan'daki asker ve sivil Türk esîrlerinin gitmesine müsâʻade edilmemesinin emredildiği Atina'dan alınan bir telgrafnâmeye atfen yazılıyor idi. Hilâl-i Ahmer, cereyân-ı hâli Türkiye Büyük Millet [181] Meclisi Müdâfaʻa-i Milliye Vekâle- ti'ne bildirdiği gibi Beynelmilel Salîb-i Ahmer Cemʻiyeti'ne de ayrıca iʻtâ-yı maʻlûmât etdi. Cemʻiyetimizin bu mesʼele hakkında Beynelmilel Salîb-i Ahmer Cemʻiyeti'ne çekdiği telgraf- nâmenin tercemesini ber-vech-i zîr derc ediyoruz: "-İstanbul, 2 Mart 1923 Cenevre'de Beynelmilel Salîb-i Ahmer Cemʻiyeti'ne Mîralây Wildbolz, 27 Şubat'da Pire'de ve 28 Şubat'da Milos adasında ale'l-usûl icrâ edilmekde olan irkâb ameliyesine 28 Şubat'da sâʻat ikide Yunan Hükûmeti tarafından nihâyet verildiğini bildi- riyor. Lozan Mübâdele-i Üserâ Mukâvelenâmesi'nin mevkiʻ-i tatbîke vazʻı husûsu size tevdîʻ edilmiş olduğundan Hilâl-i Ahmer, teşebbüsâtınızın netîcesine sabırsızlık ile muntazardır. Yunan Hükûmeti, Türkiye Hükûmeti'nin mukâvelenâmenin icrâsına müteʻallik herhangi bir kusûrunu zikir ve kaydede- meyeceğinden serîʻ ve tâm bir tarziye istihsâl etmediğiniz takdîrde tarafeyn-i muhârebeyn üserâsının istifâde edecekleri insânî bir emr-i hayrın mevkiʻ-i tatbîke vazʻı Yunan Hükûmeti'ne âid bir kasıd ve kusûrdan dolayı dûçâr-ı teehhur olduğunu devletler nezdinde ve efkâr-ı umûmiyeye karşı protesto edeceğinizi ümîd ederiz. Hilâl-i Ahmer Reîsi nâmına Hâmid" Diğer tarafdan Hilâl-i Ahmer, Atina'daki İsviçreli Mîralây Wildbolz'a telgraf çekerek üserânın iʻzâmı husûsunda îcâb eden teşebbüsâtda bulunmağa çalışmasını ricâ etdi. Mûmâileyhden gelen 5 Mart târîhli telgrafnâmede, Yunan Hükûmeti'nin karârında ısrâr eylediği ve mübâdale muʻâmelâtının inkıtâʻı tekrâr protesto edildiği yazılıyor idi. İstanbul, Ankara, Atina ve Cenevre arasında telgraflar teʻâtî edilirken Hilâl-i Ahmer Reîs-i Sânîsi Hâmid Beyefendi, efkâr-ı umûmiyeyi tenvîr etmek üzere şehrimizde intişâr eden Journal dʼO- rient gazetesine tercemesi zîrde gösterilen beyânâtda bulunmuşdur: "-Hiç işidilmemiş, görülmemiş bir vakʻa karşısında bulunuyoruz. Mesʼelenin ehemmiyetini iyi- ce anlamak için bir müddet evvelki şeyleri hatırlayalım. Yunanlılar İzmir'e ihrâc hareketi yapdıkdan biraz sonra Yunan meʼmûrları arâzî-i meşgûlede ileri gelen Türklerden pek çoklarını Yunanistan'a tebʻîde başlamışdır. Tahsîli yâhûd mevkiʻ-i ictimâʻî- si iyi olan bütün Aydın ve Bursa vilâyetlerinin Türkleri bu sûretle bir usûl dâiresinde alınıp götürül- müşdür. Bu hareketin doğru veya kânûnî olup olmadığını burada tedkîk edecek değilim. Yalnız şurasını nazar-ı dikkate almak lâzımdır ki, Yunan işgâli Anadolu'da devâm eylediği müddetçe bu tedbîr haklı gösterilmek değil, belki bir vechile îzâh edilmek istenilebilirdi. Fakat topraklarımız tahliye edildikden sonra aralarında birçok kadınların ve 11 yaşında, hattâ daha küçük çocukların da bulunduğu bu zaval-