HİLÂL-İ AHMER MECMÛʻALARI / CİLT 4

Türkiye Hilâl-i Ahmer Mecmû‘ası Sayı 41 1876 kümesi işte bu sûretle yeni yetişen bir nesildir. Bu neslin erkek ve dişileri dünyânın zevkini tatmağa ve bittabʻ çiftleşmeğe başlarlar. Sâdece nebâtâtın usârâtı ile tegaddî eden erkekler birkaç gün içinde hayâtdaki vazîfelerini ikmâl ederek telef olurlarken dişileri de gebe kaldıkları müddetçe yumurtaların tekâmülü şerefine olmak üzere hilkatin garîb bir tecellîsi insân kanı taharrîsine şitâbân olurlar. Yumurtlamak için insân kanını emmeğe muhtâc olan dişi haşere bu hengâmda bi't-tesâdüf sıt- malı eşhâsı ısırdığı takdîrde kanındaki plazmodileri alarak vücûdunda sakladıkdan ve üretdikden son- ra günün birinde bi't-takrîb diğer bir şahsı sokarak vermiş olacakdır. Basît bir düşünce ile anofel harbinin kış ve yaz mevsimine mahsûs iki safhası mevcûd olduğu görülüyor. Kış mücâdelesi mesâkinin loş ve kuytu köşelerine saklanıp da kışı geçirmek isteyen haşerâtın uyku esnâsında kolayca itlâfından ibâret olup âtîdeki usûller tatbîk olunur: 1-Küçük ispirto lambalarıyla veya uzun değnekler üzerinde yağlı, gazlı paçavralardan ihdâs olunan meşʻaleler ile sivrisinekleri yakmak 2-Kükürt, tütün, katrân ve buna mümâsil mevâdd-ı kimyeviye yakıp hâsıl olan tütsü ile haşerâtı sersemletmek [174] 3-Tütsüden evvel mesâkindeki bütün delik ve deşikler kapatılmalı ve tütsü en aşağı 3 sâʻat devâm etmelidir. Tütsüden sonra sivrisinekler toplanıp yakılmalıdır. Sersemleşen sineklerden tekrâr canlananlar olduğu vâkiʻdir. Ev, 2'nci usûllerde yangın tehlikesi, hâsıl olan buhâr ve gazdan eşyânın hasârzede olması ve insânlar için hayât tehlikesi nazar-ı dikkatden dûr tutulmamalıdır. 3-Sivrisinekler üzerine mühlik mâyiʻleri pülverize etmek. Piretrum, formaldehit, mikrotan gibi mevâdd-ı kimyeviye-i müstahzara gâyet ince süzgeçli pül- verizatör ve fıskiyelerle, duvar ve tavanlara sıkılarak sersemleşen haşerât toplanır ve yakılır. 4-Açıkda çukurda ve rüzgârdan mahfûz yerlerde toplanan haşerât kümelerini meşʻaleler ile öldürmek. Bu sûretle bazı müntehab mahallerde gâyet hâd zâviyeli sivrisinek tuzakları iʻmâl edilir. Bundan mâʻadâ her şahsın, meskeninde tesâdüf edeceği uyuşuk haşerâtı bez, küçük süpürge gibi şeyler ile birer birer öldürmesi de elzemdir. Bâlâdaki mevâd bi'l-umûm halk ve mesken sâhibleri tarafından ciddî ve samîmî sûretde tatbîk edildiği takdîrde ilkbahârda nesil yetiştirecek haşere-i kâmilenin meydânda kalmayacağı âşikârdır. Bu tedâbîrin hakkıyla tatbîki için husûsî sivrisinek müfrezeleri tertîb etmek ve bu sûretde yapılan teşkîlâtı muvâfık bir tarzda taʻlîm ederek vâkıf ve kâr-âşinâ bir idâre emrine vererek muntazaman iş görmek lâzımdır. Kış mücâdelesi basît olduğu kadar nakdî büyük fedâkârlığa da ihtiyâc hissetmez. Îmânlı, ciddî ve umûmî tatbîk edilmediği takdîrde fâidesi mahdûd ve meşkûkdür. Yaz mücâdelesi ise umûmî tedâbîre, mâlî büyük fedâkârlığa, fennî birçok husûsâta mütevakkıf- dır. Bu kısım, eşhâsdan ziyâde âmmeye ve binâberîn hükûmet ve belediyelere taʻalluk eden ahkâm ve vezâifi muhtevîdir. Bundaki esâs sivrisineklerin yumurtlama mahallerine karşı yapılan mücâdeledir. Anofeller yu- murtlamak husûsunda en ziyâde küçük havuz, birikinti sular, bataklık ve durgun ırmakları tercîh