HİLÂL-İ AHMER MECMÛʻALARI / CİLT 5

Türkiye Hilâl-i Ahmer Mecmû‘ası Sayı 46 2167 1-İtalya Salîb-i Ahmer Merkez-i Umûmîsi ittihâz edilmek üzere bütün İtalya milletinin iştirâk etdiği iʻâne-i milliye ile 286.852 İtalya frangı mukâbilinde Roma'da mübâyaʻa olunan binâdır ki, bu- nun için hisse-i iştirâk asgarî on santim olmuşdur. Kirli ve pis ellerle sofraya oturmak başkalarına karşı büyük bir terbiyesizlik ve sâhibi için de netîcesi vahîm bir ihtiyâtsızlıkdır. 2-Nezâretlerde ve devâir-i sâirede istiʻmâlden sâkıt mefrûşât ile eşyâ-yı menkûlenin terk ve teberruʻu. Bu husûsda da hükûmetin muzâhereti teʼmîn edilmişdir. Fi'l-hakîka 8 Mart, 6 Nisan ve 7 Teşrîn-i Evvel 1917 târîhli üç kıtʻa emirnâme ile hükûmet nezâretlerle devâir-i sâirede istiʻmâlden sâkıt mefrûşât [375] ve eşyâ-yı menkûlenin hakk-ı temellükünü millî komiteye bahşetmişdir. Bundan cemʻ edilen 219.738 frank evvelce iʻâne-i milliye ile alınan binânın taʻmîr ve tefrîşine tahsîs edilmiş ve el-yevm Roma'da Toskana Sokağı'nda kâin İtalya Salîb-i Ahmer merkez binâsı bu sûretle tefrîş edilmişdir. 3-B ütün kâğıdcılık ticâ retinin murâkabesi: Bu murâkabe hakkı, 23 Mayıs 1918 târîhli ve 725 numaralı karârnâme ile bahşedilmişdir. Murâkabe-i mezkûre İtalyan kâğıd fabrikatörlerine her nerede olursa olsun, bulunan eskimiş kâğıdların münâsib bir sûretde tevzîʻinden ibâretdir. Millî komitenin gayretiyle bu müşkil tevzîʻ işi muvaffakiyetle idâre edilmiş, komisyon ücreti olarak 408.465 frank alınmışdır. Kâğıd fabrikatörleri peşîn olarak yüzde dört ve muahhar olarak yüzde üç komiteye verirler. *** 15 Kânûn-ı Evvel 1915'den 31 Kânûn-ı Evvel 1924 târîhine kadar toplanan eski kâğıdların mik- dârı 407.563 kantara (bir kantar 100 kilo) bâliğ olmuşdur ki, tekmîli kâğıd fabrikatörlerine satılmışdır. Bu mikdâra Harb-i Umûmî esnâsında eşhâs-ı husûsiye tarafından cemʻiyât-ı hayriye-i mahalli- yeye verilen kâğıd dâhil değildir. Bu kâğıdlar, şiddetli soğuklarda cebhelerde bulunan efrâdı muhâfa- za ve teshîn etmek için istiʻmâl olunur idi. Sâlifü'z-zikr 407.563 kantar kâğıdın masârıf-ı idâriyesi, tefrîk ameliyesiyle iştigâl eden amele ücûrâtı, nakliyesi, depo kirâları, çuval esmânı 5.451.454 franga bâliğ olmuşdur ki, mecmûʻ hâsılâtın takrîben yüzde yirmi beşini teşkîl eder. İtalya Salîb-i Ahmeri 21 Kânûn-ı Evvel 1924 târîhine kadar bu kâğıd satışından sâfi 19.333.460 frank bir temettuʻ elde etmişdir. El-yevm devâm etmekde olan eski kâğıd ve eski mefrûşât toplama işine İtalya Hükûmeti muzâ- heretini dirîğ etmiyor. 14 Mart 1925 târîhinde İtalya Parlamentosu toplama hakkını 31 Teşrîn-i Evvel 1930 târîhine kadar İtalya Salîb-i Ahmeri'ne terk etmişdir. *** Hilâl-i Ahmer'in ihyâen teşekkülünden biraz sonra müessislerden ve merkez-i umûmî aʻzâ- sından Müfettiş-i Umûmî Doktor Mehmed Ali Beyefendi bu kâğıd parçalarından istifâde edilmesini düşünmüş ve hattâ müstaʻmel ve lüzumsuz kâğıdları toplatarak iki defada merkez-i umûmî veznesine otuz, otuz beş lira kadar bir meblağ teʼmîn etmişdi. Mehmed Ali Bey'in küçük mikyâsda olan bu teşebbüsünün bilâhare her ne sebebe mebnî ise devâm-ı tatbîki cihetine maʻalesef gidilememişdir.