HİLÂL-İ AHMER MECMÛʻALARI / CİLT 5

Türkiye Hilâl-i Ahmer Mecmû‘ası Sayı 42 1958 d-Sivrisinek orduları imhâ ve bütün yumurtlama mahalleri tahrîb edilecek. Sıtma mücâdelesi ne gibi tarz ve şekilde ve hangi mıntıkada tatbîk edilirse edilsin, iki nevʻ düş- man ile çarpışacağı ve zaferin ancak bu sûretle hâsıl olacağı gün gibi âşikârdır. Bunlardan biri havâda dolaşan sivrisinek ordusu, diğeri de karada ve aramızda dolaşan sıtmalı insânlar grubudur. Derece-i servet ve kudretlerine göre bu düşmanlardan her ikisine birden mücâdele açan hükûmât olduğu gibi ikisinden birini tercîh ederek -zamân ve mekânı düşünerek- onunla uğraşan ve muvaffak olan milletler de mevcûddur. Nitekim Koch Alman müstemlekâtında sıtmalı insânlar ile uğraşmış, İtalyanlar ise havâdaki düşman ile mücâdeleyi tercîh etmişlerdir. [233] Sıtma mücâdelesinin bir müdâfaʻa-i milliye harbinden başka bir şey olmadığı görülüyor. Tecâvüzî ve tedâfüʻî cebheye mâlik olan işbu harb hangi mıntıkada tatbîk olunacak ise o cebhede ber-vech-i âtî mevâdd-ı enzâr-ı âmmeye îsâl edilmelidir: 1-İbtidâ cebhede meskûn olanlara sıtma seferberliği iʻlân edilmeli ve îcâb ederse davul zurna da faʻâliyete gelmelidir. 2-İktizâ eden yerlerde birer ahz-ı asker şuʻbesi demek olan sıtma laboratuvarları teʼsîs edilme- lidir. 3-Yediden yetmişe kadar kanları muʻâyene edilip sıtmalı olduğu tahakkuk edenler künye def- terine vâzıh adresleriyle kaydedilmelidir. Bunlar dâimâ mükellefîn-i askeriye misillü dâimâ taʻkîb edilecekdir. 4-Efrâda tevzîʻ olunan silâh, cebehâne yerine mühim mikdârda kinin, hurdebîn vesâir âlât-ı fenniye tedârük ve başlıca depolarda hıfz edilmelidir. 5-Efrâdın taʻlîm ü terbiyesiyle mükellef çavuş ve onbaşı yerine kâfi mikdâr mümâris sıhhiye meʼmûru ve tabîb muʻâvini yetişdirilmelidir. 6-Bunların hepsinin fevkinde taʻbiye ve sevku'l-ceyşi lâyıkıyla idâre edecek ve îcâb eden te- câvüzî ve tedâfüʻî harbleri kemâ hiye hakkıhâ îfâ edebilecek kudretde cebhe kumandanı ve erkân-ı harbiyesi lâzım olduğu derkârdır. Erkân-ı harbiye mütehassısı, etıbbâ, su ve arâzî mühendislerinden ibâretdir. Sıraya konan beş mıntıka ve hulâsaten taʻdâd edilen cebhe teşkîlâtı mesâʻîsi nazar-ı iʻtibâra alı- nırsa sıtma mücâdelesinin ne mühim keyfiyet olduğu ve iʻlân edilecek seferberliğin ne kadar devâm edeceği ve ne mikdâr büdceye ihtiyâc göstereceği yek-nazarda kolaylıkla anlaşılabilir. Binâenaleyh elimizde mevcûd vesâit ve anâsır ile bu mühim âfete karşı mücâdeleye azim ve îmân ile başlamalı ve gitdikçe mütezâyid şevk u sürûr ile zafer-i nihâîye vâsıl olmak çârelerini araş- tırmalıyız. Bu mesâʻî ve teşkîlâtı idâme etmek üzere memleketimizde sıtma denilen hastalığın ledünniyâtı- na bi-hakkın vâkıf ve hattâ bu âfetin esbâb ve tahaffuz esâsâtını garbdaki misillü tedrîs edecek de- recede müderris ve mütehassısîne mâlik olduğumuzu kemâl-i fahr ile zikredebiliriz. Etıbbâmızdan pek çoğu sıtma hastalığı ile bizzât uğraşmış, bir kısmı Harb-i Umûmî'de Karadeniz sâhilinde açılan mücâdele teşkîlâtında bilfiʻl çalışmışlardır. Şu hakîkati iʻtirâf etmekle berâber bu sene yapmak istediğimiz ve yapacağımız sıtma mücâde- lesi ne kadar mahdûd bir mıntıkada ve ne derece küçük enmûzecde olursa olsun, cebhe teşkîlâtı idâ- resini hiç olmazsa bir sene müddetle bu husûsda sâhib-i zafer ve mümârese garb ulemâsından birisine tevdîʻ etmek lüzûmuna kâniʻ bulunuyoruz.