HİLÂL-İ AHMER MECMÛʻALARI / CİLT 6

Türkiye Hilâl-i Ahmer Mecmû‘ası Sayı 52 2558 Alman Salîb-i Ahmer İmdâd ve Muʻâvenet Şuʻbesi'nin 69.359 aʻzâya mâlik 1.958 merkezi var- dır. Bu şuʻbenin 1.171 ilk imdâd ve muʻâvenet istasyonu, 8.065 imdâd ve levâzım anbârı, [268] 565 otomobil seyyâr hastahânesi, birçok seyyâr eczâhâne, tathîrât ve tebhîrât âlât ve levâzımı ve sedye vesâiresi mevcûddur. 1924-1925 senesi zarfında muʻâvenet etdiği vukûʻât ve kazâların adedi 10.525'dir. MUKTEBESÂT Çocukların Tegaddîlerinde Kifâyetsizlik Hilâl ve Salîb-i Ahmer Cemʻiyetleri Akşâm gazetesinin 30 Teşrîn-i Evvel târîhli nüshasında münderic "Nüfûs Siyâsetinde Çocuk Vefeyâtı" makâlesinden mülhem olarak memleketimizde bilhâssa İstanbul'umuz için "günün mesʼe- lesi" hükmünde olan çocukların tegaddîlerinde kifâyetsizlik ve bu gibi sâir sıhhî mesâil-i ictimâʻiyede Hilâl ve Salîb Cemʻiyetlerinin hidemâtından bahsetmek istiyorum. Esâsen Almanya'da tıb tahsîlime tesâdüf eden harb seneleri (sekiz sene) Alman Salîb-i Ahmeri'nin hemen baş döndürücü faʻâliyetine şâhid olduğum gibi şimdi de sıhhî ve ictimâʻî teşebbüsât ve hidemâtını yalnız Alman gazete ve mat- bûʻalarında değil, Fransızca ve İngilizce neşriyâtda da görmekdeyim. Zâten Alman Salîb-i Ahmeri'ne âid "basîret-i ictimâʻiye" mefkûresi ta eski zamânlara kadar çıkar. Her nevʻ siyâsî ve dînî ihtilâfâtdan ârî tamâmen hür ve musaffâ bir "teʻâvün-i ictimâʻî" üzerine mübtenî Salîb-i Ahmer müessese-i insâniyesinin Cenevre'de temeli kuruldukdan birkaç sene sonra Almanya'da vazîfe-i esâsiyesi hastalara bakmak ve muʻallim hastabakıcı yetiştirmek üzere birçok kadın cemʻiyât ve teşkîlâtı meydâna çıkmışdır. Salîb-i Ahmer Kadınlar Teşkîlâtı'ndan en kıdemli- si Bad Hanımlar Cemʻiyeti'dir ki, Salîb-i Ahmer fikrinin ilk nâşiri olan Henry Dunant'ın Solférino Muhârebesi'nde bakımsızlık cihetiyle mecrûhînin acıklı hâllerine dâir neşreylediği eseri müteʻakib teessüs eylemişdir. Aʻzası bir milyonu geçen kadın cemʻiyetleri yetiştirdiği meʼmûrîn-i sıhhiye ile vesâir sûretlerle harb esnâsında büyük bir faʻâliyet ibrâz eylediği gibi meşhûr Alman âlimi Virchow'un çizdiği tarîkde sulh esnâsında kazâyâ ve hâdisâta ve her nevʻ mesâibe, emrâz-ı istîlâiyeye karşı hidemât-ı mühim- mede bulunmakdadır. Alman Salîb-i Ahmeri çocuklarda görülen kesret-i vefeyâta karşı vâlide ve çocuklar için muʻâ- yenehâneler, kreşler ve çocuk bakım yerleri, anneler ocağı, müteverrim ve maʻlûl olanları için "hom"- lar küşâdı, halkın ve bilhâssa köylülerin ahvâl-i sıhhiyesini ıslâh için imdâd mevkiʻleri teʼsîsi ile ibrâz eylediği faʻaliyet sâyesinde 1890 senesine doğru parlak netîcelere muvaffak olmuşdur. Çocuk- lar arasında görülen vefeyât 1.876'da 40,9 iken daha 1918'de 13,9'a ve daha sonraları bazı yerlerde 15-18,5'den yüzde 9,1'e inmişdir. Alman Salîb-i Ahmeri sâir sıhhî mesâil ile bilâ-ârâm iştigâl ve mühim netîceler istihsâl eyle- mişdir. Sulh imzâ edildikden sonra hemen külliyen tahavvül eden iktisâdî ve sıhhî şerâit içinde büyük bir vazîfe derʻuhde eyledi. "Büyük" kelimesini kullanıyorum, çünkü o zamân Almanya'da bulunmak dolayısıyla her sınıf ahâlîde ictimâʻî, iktisâdî ve sıhhî şerâitinin ne derece tebeddül eylediğine biz- zât şâhid oldum. [269] Yalnız taʻayyüş cihetini nazar-ı dikkate alacak olur isek, memleketde et, yağ ve süt gibi ağdiye sarfiyâtının ne kadar az olduğunu, şehirlerde ve müessesât-ı sınâʻiyesi kesîr olan