HİLÂL-İ AHMER MECMÛʻALARI / CİLT 6

Türkiye Hilâl-i Ahmer Mecmû‘ası Sayı 53 2582 tibârıyla gerekse şerâit-i bedeniye veya hekîmlik ve papaslık gibi bir meslekden dolayı silâh istiʻmâl edemeyenlerin münâsib bir zamânda memleketi terk etmelerine müsâʻade edilecekdir. Maʻamâfîh hükûmet dâima askerlik veya emniyet-i umûmiye nokta-i nazarından [285] çıkmaması elzem görü- lenleri tutmak hakkını hâizdir. Bu noktaların taʻyîni için yapılacak tahkîkât sürʻatle icrâ edilecekdir. Muhâsım hükûmet efrâdının silâh istiʻmâline adem-i istiʻdâdlarını tedkîk için bir muhtelit ko- misyon teşkîl olunacakdır. Bu komisyon hükûmet tarafından intihâb olunacak etıbbâ ile Beynelmilel Salîb-i Ahmer Komitesi veya hâmî devlet gibi bir bî-taraf heyʼet tarafından taʻyîn olunacak hekîm- lerden mürekkeb olacakdır. Muhâsım devlet mümkün olduğu kadar kısa bir zamânda Beynelmilel Salîb-i Ahmer Komite- si'ne ve hâmî devlet elinde bulunan sivillerin listesini tevdîʻ edecekdir. Bu siviller muhâsım devlet tarafından insânî bir sûretde muʻâmele ve cebir ve tahkîrden muhâfaza edileceklerdir. Bâ-husûs bâlâ- da zikredilen mesleklerden birine âid bulunanlar mâddî ve maʻnevî kuvvetlerinin îcâb etdiği her türlü dikkate nâil olacaklardır. Memleketde hıfzı lâzım gelen siviller en aşağı harb esîrleri muʻâmelesine tâbiʻ olacaklardır. Lâkin bu üserâdan ayrı mahâlde bulundurulacaklardır. Hükûmetler Beynelmilel Salîb-i Ahmer veya hâmî hükûmetin murahhaslarının sivil üserânın hıfz edildikleri mahalleri ziyâret etmesine mümkünü olan en vâsiʻ bir derecede müsâʻade olunacakdır. Muhâsamâtın mebdeinden iʻtibâren Beynelmilel Salîb-i Ahmer Komitesi muhâribler arasında sivillerin tebdîli için iʼtilâflar yapılmasına gayret edecekdir. Tebdîl olunan siviller hiçbir yerde ve hiçbir şekilde askerlik edemeyeceklerdir. Lüzûmunda Beynelmilel Salîb-i Ahmer Komitesi muhâsım hükûmetler arasında sivil üserâya âid bi'l-cümle müşkilâtı hal için konferanslar akdini teklîf edecekdir. Bu karârlar celse-i umûmiyede kabûl olunmuşdur. _______________ İkinci Komisyon Sıhhî tayyârelerin muʻâfiyet ve masûniyetlerinin tedkîki Sıhhî tayyârelerin masûniyeti mesʼelesi ilk defa On Birinci Beynelmilel Salîb-i Ahmer Kon- feransı esnâsında mevzûʻ-ı bahis olmuş idi. Fransız delegesi bulunan Doktor Niclot söz alarak Fran- sız sıhhiyesinin yaralıları nakil için tayyâreler istiʻmâline başladığını ve Cenevre ahidnâmesinin on dördüncü mâddesi mûcebince alâmet-i bî-tarafî olan Salîb-i Ahmer alâmetinin bunlara dahi vazʻ edildiğini söylemiş idi. Bu tayyâreler harbde cebhe gerilerinde istiʻmâl edildikleri zamân alâmet-i mezkûreden istifâde etmeleri pek tabîʻî görülmekde ise de rakîb ordunun üzerinde tayerân etdikleri vakit meselâ mahsûr bir şehre girip yaralı ve hasta aradığı zamân mesʼelenin kesb-i nezâket edeceği bedîhî olduğundan bu cihetin bi't-tedkîk lüzûmu hâlinde yeni bir ahidnâmeye rabtı muktezî olduğunu ilâve eylemiş idi. Beynelmilel Salîb-i Ahmer Komitesi bu mesʼeleyi kemâl-i ciddiyetle taʻkîb ederek tedkîkâtda bulunmuş ve millî Hilâl ve Salîb-i Ahmer Cemʻiyetlerine bi'l-mürâcaʻa bu husûsdaki fikir- lerinin lâzım gelen tedkîkât yapıldıkdan sonra tesbît etmelerini ricâ etmiş idi. 1924 Kânûn-ı Evvel'inde Beynelmilel Salîb-i Ahmer Komitesi Reîs-i Sânîsi Mösyö Des Gouttes bir makâle yazmış ve Cenevre Ahidnâmesi'nin sıhhî tayyârelere sûret-i tatbîkini mütâlaʻa etmiş idi.