HİLÂL-İ AHMER MECMÛʻALARI / CİLT 6

Türkiye Hilâl-i Ahmer Mecmû‘ası Sayı 54 2643 Fennî güneş banyoları nâzik bir mesʼeledir. Evvelâ eller bileklere, ayaklar topuklara kadar bir- kaç gün ve muʻayyen birkaç dakîka zarfında güneşe arz edilir. Günler geçdikçe, dakîkalar tezyîd edilir, sonra dirsek ve diz kapaklarına kadar güneş banyosu yapılır. Buna bir müddet ve mütezâyiden devâm edildikden sonra tedrîcen vücûdun bir kısmı daha ve nihâyet baş müstesnâ olmak üzere vücû- dun tamâmı güneşe arz edilir. Ve'l-hâsıl buna dâir dakîkaları, günleri, sûret ve zamân-ı devâmı, güneş- lendirilecek vücûdun derece-i aksâmını gösteren muntazam cedveller vardır. Fakat ihtimâl ki, muh- terem kârilerden biri bu kadar maʻlûmâtı kâfi görür de doktora danışmadan güneş banyosu yapmağa teşebbüs eder korkusuyla böyle bir cedveli bile burada çizmekden, yazmakdan ihtirâz ediyorum. Çünkü güneş banyoları için yalnız nasıl yapıldıklarını öğrenmek ve bilmek kâfi değildir. Aynı zamânda doktorun dâimî nezâret ve müşâhedesi tahtında bulunmak lâzımdır. Bazen cedvelin hâricin- de olarak güneşlenme devrelerinde fazla tevakkuf etmek, uzanmak yâhûd gerilemek, hattâ bazı ahvâl güneş banyosundan büsbütün ferâgat etmek îcâb eder. Bu cihetleri ise derece-i harâretin, hastalığın seyrine vesâir aʻrâzına nazaran takdîr edecek ancak doktordur. Yalnız bir hastanın değil, sağlam bir adamın bile doktorun müsâʻade ve müşâhedesi hâricinde güneş banyoları yapması bir nevʻ ihtiyâtsızlıkdır. Çünkü sağlam bir adamın vaktiyle geçirdiği bazı hastalıklar olabilir ki, ifâkat-ı tâmmesine, sağlam addedilmesine rağmen güneş banyoları yapması kendisi için belki muzır olabilir. Aksi takdîrde ve usûl-i fennîsi hâricinde yapılacak banyolardan ba- şağrılarına, migrenlere uğramak ihtimâlleri vardır. Ültraviyole şuʻâʻâtının [336] vücûd üzerine teʼsîr-i fennîsi, bu güneş şuʻâʻının burada tahlîli gösterileceğine güneş banyoları hakkında herkesin anlaya- cağı tarzda, halk lisânıyla tavsiyelerde bulunmağı tercîh ederim. Vâkıʻâ bu gibi fennî mebâhisin de yeri ve değeri vardır. Fen erbâbı bu dakâyıkı fen mecmûʻalarında münâkaşa ve mübâhase etsinler. Fakat güneşin vücûda, sıhhate fâidesi vardır diyerek bunun usûlünü, mahzûr ve tehlikesini halka gös- termemek bir tedbîrsizlikdir, zannederim. Vakit, Davos, F. Hasan _______________ Şehrimizde Dispanserler Ecnebî Dispanser ve Hastahânelerinin Bugünkü Vazʻiyeti Yapılan tahkîkâtdan anlaşıldığına nazaran İstanbul'da mevcûd ecnebî dispanser hastahâneleri- nin Türk dispanser ve hastahânelerinden fazla oldukları anlaşılmışdır. Kadıköy cihetinde dört ecnebî dispanseri vardır. İtalyan dispanserinin tabîbi hükûmetden ruhsat almış ve uzun müddet Trablusgarb'da çalışmış bir İtalyan doktorudur. Yine Kadıköyü'nde Aziziye Sokağı'nda Fransızların dispanseri mevcûddur. Bu dispanser İstanbul'un işgâl[i] esnâsında teʼsîs edilmiş ve el-ân faʻâliyetine devâm etmekde bu- lunmuşdur. Dispanserin doktoru da işgâl kuvvetleri ile berâber İstanbul'a gelmişdir. Bunlardan başka Fenerbahçe yolunda bir Fransız Râhibleri Dispanseri vardır. Bu dispanserin ayrıca küçük bir-iki şuʻbesinin mevcûd olduğu da haber alınmışdır. Fransızların İstanbul'daki dispanserleri ise büsbütün nazar-ı dikkati câlib bir yekûn irâʼe etmekdedir. Saint Benoit, Bebek, Düyûn-ı Umûmiye, Taksim, Kumkapı, Saint Jean la Roux Fransız dispan- serleri başlıcalarındandır. Fransızların şehrin muhtelif cihetlerinde vücûda getirdikleri bu dispanser-