HİLÂL-İ AHMER MECMÛʻALARI / CİLT 7

Türkiye Hilâl-i Ahmer Mecmû‘ası Sayı 62 3028 hizmetçi tifoya tutulurlar. Bu esnâlarda hiçbir mıntıkada tek bir tifo vakʻası görülmemekde idi. 13 sene bu minvâl üzere bütün eve mensûb olan âile halkında tifo vekâyiʻi görülür. Âile on üç meşʼûm sene zarfında aynı evde kalmaz ve apartmanlarını birkaç defa değiştirdikleri hâlde tifo dâimâ bunları taʻkîb eder, yakalarını bırakmaz. Bu zavallı âile her altı ayda bir uzuvlarından birini tifoya musâb görür. Bakteriyoloji bu on üç sene mütemâdiyen izʻâcâtını eksik etmeyen mesʼe- leyi kökünden halleder. İlk defa tifoya musâb olan vâlidenin mevâdd-ı gâitasında tifo mikrobu (basil dʼEberth) bulunur. Maʻatteessüf ana zamân zamân bağırsaklarından aldığı tifoyu pis elleri vâsıtasıyla etrâfa saçmakda idi. Bu sûretle âilenin felâketli ve şeâmetli dakîkalar geçirmesini bâʻis olur. Ellerini temiz tutmayan, yıkamaya alışmayan pis elli insânların taşıdıkları felâket ne fecîʻ netîceler verir! Mikroba alışan vücûd ondan korkmaz. Onun hücûmlarına karşı müdâfaʻa silâhlarını antikor denilen muʻâfiyet cisimlerini hâzırlamışdır. Fakat yazık ki, karşısında hiçbir müdâfaʻa silâhı bulun- mayan uzviyetde zâlim ve bî-amân mikroblar kuvvetli darbeleriyle vücûdu hâk-i helâke sererler. Müşâhede 2 Bu müşâhede neşʼeli ve saʻâdetli bir gecenin ferdâ-yı felâketini gösteren yürek parçalayıcı bir fâciʻadır. Tâliʻsiz bir çiftin hayâtdan kâm almadan gözlerini kapatan, onların neşʼe ve inşirâh âlemlerine sevine sevine gelen sevgili ve azîz dostlarını berâber mezâra sürükleyen fecîʻ bir hikâyedir. Düğün ziyâfeti için mükellef bir sofra ihzâr ediliyor. Bu sofrayı ihzâr eden kimdir bilir misiniz? Bir aşçı kadın ki, on gün evvel kuvvetli bir dizanteri geçirmişdir. Bu dizanterinin maraz-ı âmili salomonilla grubundan pek zehirli bir mikrobdur. Aşçı kadın mukâvimdir. Bu mikroba karşı vücûdunda artık muʻâf cisimler teşekkül etmişdir. Yemekleri ihzâr ederken bağırsaklarından alarak ellerinde ve tırnak- larında sakladığı o müdhiş mikrobu yemeklere zerʻ ediyor. Herkes bu neşʼeli sofra başında yüksek kahkahalar ve bir inşirâh-ı bî-pâyân ile gelen yemekleri kemâl-i iştihâ ile yiyorlar. Fakat bilmiyorlar ki, şu gelen kremin her parçası kuvvetli ve müdhiş bir zehirdir. Panzehirini maʻatteessüf daha tabâbet bulamamışdır. Herkes yemek esnâsında aşçı kadını takdîr ediyor. Fakat bu kreme meşʼûm ellerini koyan aşçı kadın kâtil mikrobu oraya zerʻ etmişdir. öyle bir zerʻ vasatı ki, bin aded olarak zerʻ edilen mikrob bir sâʻat sonra yumurta, şeker, patates gibi mikrobların pek sevdiği bu zerʻ vasatında trilyon- lar, katrilyonlar kadar nâ-mütenâhî tezâyüd ediyor. Artık bu sâf kültür vasatından yiyen zavallı yeni evliler ve misâfirler bir-iki sâʻat sonra şiddetli ağrılarıyla kıvranıyorlar. On, yirmi, otuz, altmış defʻ-i tabîʻî! Kusuyorlar, daha beş sâʻat evvel neşʼe- nin hafîf kanadları üstünde pervâz eden, muhtelif mevzûʻlar üzerinde eğlenerek konuşan bu kitle artık ölümün siyâh pençeleri altında kıvranmakda idiler. Maʻatteessüf iki gün, [55] evet iki kısa gün gibi az müddet içerisinde bütün sofranın etrâfında halka olan neşʼeli ve şuh dudaklar ebediyen kapanıyorlar. Gözlerinde bahtiyârlığın ziyâları dalgalanan gelin ve güveyi kıymetli misâfirleriyle berâber ebediyen gözlerini kapadılar. İntânî pis bir el krem üzerine müdhiş mikrobu ekiyor. Patatesli, şekerli ve yu- murtalı olan bu sâhada matbahın ılık derece-i harâretinde mikroblar arayıp da bulamadıkları muhît-i müsâʻidi buluyorlar ve milyonlar, trilyonlarla tekessür ediyorlar. Pis elli bir aşçı kadın nezâfete riʻâ- yet etmemekle belki on kişinin kâtili oluyor. 3'üncü Müşâhede 1908 senesinde Petersburg şehrinde zuhûra gelen kolera esnâsında ihtiyâr ve zengin bir kadın vardı ki, ölümden pek korkardı. Koleradan tahaffuz maksadıyla bir otele kapandı. Çamaşırlarını,