HİLÂL-İ AHMER MECMÛʻALARI / CİLT 7

Türkiye Hilâl-i Ahmer Mecmû‘ası Sayı 60 2918 le-i ictimâʻiyede âtîlerini bi-hakkın teʼmîn eder ve hastabakıcılığı serbest meslek hâline koyarsak pek büyük hizmet ve istifâde ederiz. El-hâsıl hastalarımıza, yaralılarımıza müşfik ellerle devâsâz olmak, vefeyâtın fazlalığı önüne geçmek ister isek şefkat ve merhamet hisleriyle mütehassis, âlâm u ıztırâbât-ı beşeriyeyi tahfîf eden ve insânî hislerle mütehallık olan hastabakıcı ordularını yetişdirmek lüzûmuna kâniʻ olmalı ve bu ordunun nüvesini kuracak, temel taşını atacak Maʻârif ve Sıhhiye Vekâletlerini şimdiden tebrîk et- meliyiz. MEKTEB ÇOCUKLARINDA KUVVE-İ BÂSIRA İsviçreli bir göz mütehassısı tarafından sinleri beşden dûn olan 20.000 çocuğun gözlerinde yapılan tedkîkât netîcesinde yalnız bir tânesinin kasr-ı basaraya (myopie) mübtelâ olduğu ve hâlbuki dârülfünûn talebesinin yüzde ellisinin bu ârıza ile maʻlûl bulunduğu anlaşılmışdır. Mekteb çocukları ile dârülfünûn talebesinin birçoğunda mütâlaʻa ve tetebbuʻun sebebiyet ver- diği kasr-ı basar meslekî bir hastalık telâkkî ediliyor. Londra'da yaşları 4-7 arasında bulunan 800 çocuğun gözlerinde icrâ edilen tedkîkât dahi yuka- rıki erkâmı teʼyîdden hâlî kalmıyor. Bu çocuklardan % 86'sının kuvve-i bâsırası hâl-i tabîʻîde görül- düğü hâlde % 3,2'sinin hâssa-i rüʼyeti pek fenâ olduğu tahakkuk etmişdir. Bilakis sinn-i tahsîlde bulunan çocuklardan yalnız % 27'sinde kuvve-i bâsıra tâm ve normal olmasına rağmen % 22'sinde gâyet bozukdur. Binâenaleyh sinleri terakkî etdikçe çocuklardaki hâssa-i rüʼyet de o nisbetde tagayyür etdiği ve zamânında tedâbîr-i lâzıme ittihâz olunduğu takdîrde vâsiʻ mikyâsda bu maʻlûliyetin önüne geçilebi- leceği kanâʻati hâsıl olmuşdur. Tahsîl seneleri esnâsında çocukların gözlerine sarf-ı ihtimâm edilecek olsa binlerce insân göz- lük istiʻmâlinden vâreste kalacağı bir hakîkat olarak kabûl edilmelidir. İstatistiklerin şehâdeti ile sâbit olduğu üzere Amerika'da gözleri bozulan kasaba ve köy ço- cukları şehir çocuklarından mikdârca daha fazladır. Meselâ Pensilvanya'nın köy havâlîsinde gözle- ri muʻâyeneye tâbiʻ tutulan 500.000 çocukdan yüzde 16,8'inin kuvve-i bâsırası dûçâr-ı zaʻf olduğu hâlde 30.000'den fazla nüfûsa mâlik şehirlerde işbu nisbet-i adediye ancak yüzde 8,5'e bâliğ olduğu görülmekdedir. Aradaki bu fark evlerin, mekteblerin fenâ tenvîr edilmiş ve çocukların gözlerine lüzûmu kadar ehemmiyet verilmemiş olması sebeb gösteriliyor. Bu husûsda tedâbîr-i mâniʻa ve tahaffuziye nâmına tatbîk edilecek usûlün gözün sinn-i tufeyli- yetden zamân-ı şebâbete kadar geçirdiği safahât-ı inkişâfına âid maʻlûmât-ı ilmiyeye istinâd etmesi şartdır. Birçok etfâlde kasr-ı basar fizyolojiye taʻalluk eden bir tahavvülden ve diğer bir kısım çocuk- larda ise [557] çocuğun neşv ü nemâsı esnâsında göz hıfzıssıhhasının taʻkîb ve tatbîkini îcâb etdi[ğin] den marazî bir hâlden ve diğer bir kısım için de irsî bir istiʻdâddan mütevelliddir. Aʻsâbın ve tegaddînin ise bu husûsda mühim bir rol oynadığı şübhesizdir. Mekteb çocuklarının kuvve-i bâsırası sınıflarında ittihâz edilecek husûsî tedbîrlerle ve maʻlûliyet-i ayniyesi tebeyyün ede- cekler hakkında da sûret-i mahsûsada sınıflar küşâdıyla muhâfaza edilebilir.