HİLÂL-İ AHMER MECMÛʻALARI / CİLT 8

Türkiye Hilâl-i Ahmer Mecmû‘ası Sayı 70 3491 Tahta bitlerinin itlâfında mürâcaʻat edilecek vesâitden birincisi ve şübhesiz en basîti herhangi tarz ve sûretle olursa olsun, yuva vazîfesini gören yarıklardan bu tufeylîyi dışarıya atarak ezmekdir. Bu tarz-ı imhâ pek ibtidâî olmakla berâber şâyân-ı istihfâf görülmemelidir. Bunun yegâne mahzûru ezilen haşerâtın eşyâ üzerinde, duvarlarda müstekreh iz ve eser bırak- masıdır. Bu tarz-ı mücâdelede muvaffak olmak için yatağa yatdıkdan ve lambaları söndürdükden birkaç dakîka sonra işe başlamak lâzımdır. Eğer bu esnâda ansızın lambalar tekrâr yakılacak olursa yuvala- rından uzaklaşmış olan haşerâtın mühim bir kısmı pusuya düşerek imhâ edilmiş olur. Karyolanın her sekiz günde bir defa somyasını veya alt kısmını vurmak ve dökmek de haşerâtın imhâsını teʼmîn eden vesâitdendir. Bu ameliyâtın beşinci veya altıncı defʻa-i tekerrüründe tahtaku- rusuna ya pek az tesâdüf edilir veya hiç tesâdüf olunmaz. Bu da tufeylînin mikdârı ehemmiyetlice tenâkus etdiğine delâlet eder. Tahtakurusu, hareketine ve huzûr u râhatına îkâʻ edilecek tecâvüz ve taʻarruza düşman bir mah- lûk olması münâsebetiyle mücâdelede süpürge ile yapılacak umûmî tathîrât da anâsır-ı muvaffakiyet- den addedilmekdedir. Tahta biti ve pire itlâfına mahsûs tozların tahta bitlerine hiçbir teʼsîri yokdur. Bir cam enbûbeye bu tozdan vazʻ edildikden sonra içine atılan tahtakurularının hattâ beş gün tâmmü's-sıhha olarak yaşadıklarını yapılan tecrübeler göstermişdir. Tahtakurularının itlâfında toz hâlinde naftalin pek müessirdir. Ancak bunun pek ağır olan koku- suna bazı kimselerin tahammül edememeleri mahzûru vardır. İtlâf vesâitinden biri de kâğıd kaplı olmayan duvarların aralık ve çatlak yerlerini bir kilo arab sabununa 10 gram kloriyet-i sânî-i zîbak ilâvesiyle hâsıl olacak halîta ile kapamakdır. Gerçi bu [402] halîta tahtakurularına karşı pek müessir ise de son derecede tehlikeli bir sem olmak iʻtibârıyla her müsekkin için istiʻmâli tavsiye olunamaz. İtlâf-ı haşerât için intihâb olunacak eczâ-yı kimyeviyenin evvel emirde gayr-ı kâbil-i ihtirâk bir mâdde olması lâzımdır. Yataklarındaki tahtakurularını itlâf etmek için birçok kimselerin petrol istiʻmâl etdikleri gö- rülmekdedir. Fi'l-hakîka petrol bu haşerâtı imhâda pek müessir bir âmildir. Ancak ameliyât-ı itlâfiye esnâsında bazen yangın kazâları da vukûʻ bulmakdadır. Tahtakurularına karşı en müessir diğer bir eczâ da kibrît-i karbon (sulfure de carbone) ise de bu da çok tehlikeli bir cisim olduğundan şâyân-ı tavsiye değildir. İtlâf-ı haşerâtda aranılacak şerâit-i esâsiyeden diğer biri de istiʻmâl olunacak eczâcının dolâb, döşeme, mefrûşât gibi inâs-ı beytiyeyi bozmaması ve boya ve cilâyı tahrîb etmemesidir. Petrol ile neft yağı haşerâtın itlâfında gâyet müessir olmakla berâber yağlı bir cisim olan petrol sürüldüğü mahallerde sâbit lekeler bırakmakda ve neft yağı cilâ ve boyaların terkîbini bozmakdadır. Bundan mâʻadâ karyolaların maʻdenî somyalarındaki tahtakuruları için mâhir bir işçi lehim lambasını tehlikesiz idâre etmek sûretiyle haşerâtı kâmilen imhâ edebilir. İspirto veya petrol ile yanan lehim lambasının yüksek derece-i harârete vâsıl olan alevi maʻdenî somyanın etrâfında gezdirildiği zamân anaç tahtakuruları saklandıkları delîk deşiklerden dışarıya fır- layarak kavrularlar.