HİLÂL-İ AHMER MECMÛʻALARI / CİLT 8

Türkiye Hilâl-i Ahmer Mecmû‘ası Sayı 71 3539 Sinekler uzun mesâfelere kadar gidebileceklerinden belediyenin süprüntü deposu ittihâz edece- ği mahaller en yakın mesâkinden lâ-ekal bir kilometre uzakda teʼsîs edilecekdir. Hâl-i hareketde bulunan ordular yeniden iskân edilen havâlî ahâlîsi ve memâlik-i hârre sükkânı asrî hıfzıssıhha kavâʻidine göre tanzîm olunan şehirler ahâlîsinden fazla sineklerin mevâdd-ı gâitada tekessürlerine mâniʻ olacaklardır. 3-Sineklerin Meskenlere Dühûlünün Menʻi İttihâz olunan bi'l-cümle tedâbîre rağmen yiyeceklerimizin birçok sinekleri evlerimiz içine celb etdiğini görüyoruz. Buna mâniʻ olmak üzere pencerelere ince [439] tel kafes koymalı ve evin kapısını sûret-i dâimede mesdûd bulundurmalıdır. Çadırlarla barakaların medhaline uçları toprağa temâs etmek üzere ince iplik ağ taʻlîk ve evler- de yataklar cibinliklerle muhâfaza edilmelidir. Maʻamâfîh bu tedâbîr-i tahaffuziyenin nisbî bir kıymeti olup mücâdele ve imhâdan daha mües- sir hiçbir şey yokdur. 4-Sineklerin İmhâsı Sineklerin itlâfında tuzak, mevâdd-ı semmiye, lüzûcetli sinek kâğıdları, raket gibi şeyler is- tiʻmâl olunur. En iyi sofra tuzağı yarıya kadar bira doldurulmuş bir bardağın üzerine ortası delik bir kalın mu- kavva koymalı ve mukavvanın bardağın içine tesâdüf eden alt kısmına reçel sürmelidir. Reçeli yemek üzere delikden içeriye giren sinek dışarıya çıkamayarak biranın içine düşerek boğulur. Mevâdd-ı semmiyenin en müessiri formol ve arsenikiyet-i sud (arsénite de soude) -ikincisi kuvvetli bir zehirdir- ve nezle otu tozudur (poudre de pyrethre). Formolün istiʻmâli gâyet kolaydır. Yarım litre kireçli suya iki kahve kaşığı âdî formol ve iki yemek kaşığı şeker ilâve edildikden sonra bu mahlûlü çorba tabaklarına taksîm etmeli ve tabağın or- tasına sinek konabilmesi için bir ekmek parçası koymalıdır. Bu mahlûlü massetmiş pamuk parçalarını kahve tabaklarına koymakla da maksad hâsıl olur. Formol mahlûlü istiʻmâl edildiği sırada sinekleri celb edebilecek diğer mâyiʻât ortadan kaldı- rılmalıdır. Büyük ve geniş lüzûcetli sinek kâğıdları dar yuvarlak olanlara müreccahdır. 5-Gıdâmızı Sineklerin Temâsından Muhâfaza Yemek dolâbları sinek giremeyecek tarzda kapalı tutulacak ve matbaha âid tabak, tencere, ka- şık, çatal vesâire yıkandıkdan sonra taht-ı muhâfazaya alınacakdır. Bilhâssa süt kaplarının üstü örtülü bulundurulacakdır. Bakkâl, sütçü, muhallebici, pastacı dükkânlarının sokağa tesâdüf eden câmekânlarına mevzûʻ meʼkûlât ve hulviyyâtın üzerleri örtülü tutulmasına belediyelerce fevkalâde ehemmiyet verilecek ve bu gibi meʼkûlât satan dükkânlar sûret-i dâimede teftîş edilecekdir. Meʼkûlât ve meşrûbâtı açıkda satan dükkânlardan halkın alışveriş etmesi katʻiyen câiz değildir. Bundan mâʻadâ, sârî hastalığa tutulanlara sinek konmamasına dikkat edilmelidir. Hulâsa, bir yerde sineklerin çoğalması pisliğe ve gayr-ı sıhhî şerâite delâlet etdiği unutulma- malıdır. (Mâbaʻdi var.)