HİLÂL-İ AHMER MECMÛʻALARI / CİLT 8

Türkiye Hilâl-i Ahmer Mecmû‘ası Sayı 72 3609 Güve tahrîbâtının önüne geçmek tasavvur edilemeyecek derecede güçdür. Bu tufeylînin bir şehir veya bir memleket âilelerine verdiği zarar hesâb edilmiş olsa, her sene müdhiş bir yekûn teşkîl eden mebâliğin nasıl hebâ olduğunu görürüz. Güve mücâdelesinde biri mâddî ve diğeri kimyevî olmak üzere iki türlü vesâit vardır. Kele- beklere karşı istiʻmâl olunan vesâit-i mâddiye yazın tesâdüf edilecek kelebekleri ezmekden ibâretdir. Hayvân yumurtlama mevsiminden evvel ezilmiş olursa mikdârı pek çok olan yumurtaları da birlikde ezilmiş olacağından bu tedbîrin her hâlde az çok bir fâide teʼmîn edeceği şübhesizdir. Azîmmikdârda iddihâr edilen elbise ve kürklerin sürfelerden muhâfazasında soğuk oda sistemi- ne mürâcaʻat edilmekdedir. Bu sistem mükemmel olmakla berâber yalnız büyük teʼsîsâta mahsûsdur. Havânın derece-i harâreti tenezzül etdikçe tufeylî de âtıl bir hayât yaşayacağından yünlü kumaşlar ve kürkler bu sûretle tebrîd edilmiş odalarda cemʻ edilir. Ancak bu ameliyâtın masârıf-ı azîmeyi müstel- zim olmaması [500] için iddihâr edilecek eşyâ kıymet ve mikdârca mühim bir yekûn teşkîl etmelidir. Bu vâsıtanın imkân-ı tatbîki görülemeyen yerler için şimdiye kadar yapılan tecârübden iyi netî- celer elde edilmiş diğer bir usûl vardır. Maʻlûm olduğu üzere güve sürfeleri hareket ve ziyâya karşı taht-ı emniyetde kaldıkça yaşaya- bileceklerinden bunların tahrîbâtına maʻrûz olan bi'l-cümle mevâd ve eşyâyı kuvvetlice dövmek ve yazın güneşletmek lâzımdır. Her gün giyilen elbiselere aslâ güve dokunmamasının bir sebebi de budur. Evlerde vurma ve dövme ameliyâtı mümkün olduğu kadar sürʻatle ve kısım kısım olarak ya- pılmalıdır. Aynı odada mevcûd eşyânın aynı günde dövülmesi fâidelidir. Bu şarta riʻâyet edilmediği takdîr- de haşerâtı hâmil eşyânın temizlenmiş eşyâyı bulaştırmak tehlikesi mevcûddur. Mevâdd-ı kimyeviye ile yapılacak tathîrâta yukarıda arz etdiğimiz sistem kadar iʻtimâd edile- mez. Maʻamâfîh bunun da az çok fâidesi vardır. Neşretdiği buhâr ile güveleri itlâf ameliyesinde zeyt-i tayyâr teremendi yani neft yağının is- tiʻmâli pek şâyiʻdir. Kumaşlar iyice temizlendikden ve fırçalandıkdan ve muhâfaza edileceği dolâb veya sandığa bir pülverizatörle neft yağı püskür[t]üldükden sonra o dolâb veya sandık iyice kapatılır veyâhûd elbise dolabının alt kısmına vazʻ edilecek kaplar neft yağı ile imtilâ edilir ve dolâb kapısı kapatılır. Burada yavaş yavaş tebahhur edecek neft yağı yine aynı netîceyi verir. Zehirli ve kâbil-i iştiʻâl bir mâdde olmayan neft yağının yegâne mahzûru keskin ve sâbit bir kokusu olmasındadır. Güvelerin itlâf u imhâsında klor-ı murabbaʻ-ı karbondan da istifâde edilebilir. Bunlardan mâʻa- dâ, bilhâssa evler için güve mücâdelesinde kâfûrî, karabiber tânesi ve nezle otu tozu da şâyân-ı tav- siyedir. Güvelerden kurtulmak ve eşyâmızı onların tahrîbâtından masûn bulundurmak için tavsiye edi- lecek ilk şey elbise dolâblarında, konsol gözlerinde işe yaramayan ve aslâ istiʻmâl edilmeyen kumaş parçalarını hemen çıkarıp atmakdır. Birçok hanımlarımız tarafından işlenmesi muʻtâd olan küçük günâhlardan biri, "bir gün gelir de