HİLÂL-İ AHMER MECMÛʻALARI / CİLT 8

Türkiye Hilâl-i Ahmer Mecmû‘ası Sayı 74 3723 hâlâtdır. Bugün uzviyetin menşei cenîndir. Cenîn dişi ile erkek hücrenin kaynaşmasından rüşeym hâsıl olur. Bir beyza-i mülakkaha iki kısımdan mürekkebdir: Bir kısmı dişinin bünyesini, diğer kısmı er- keğin bünyesini ihtivâ etmekdedir. Huceyre-i beyza, uzviyetin mebdeʼ-i hareketidir. Her hücre-i beyzanın bir mâzîsi vardır. Burada bunun ilmî ehemmiyeti pek azdır. Bu huceyre-i beyza, kudret menbaʻıdır. Bi'l-kuvve fevkalâde zen- gindir. Diğer uzviyetlerin mebdeʼ-i tekâsüf etmiş bir kuvvet-i hayâtiye menbaʻıdır. Mülakkah olma- yan beyzanın müddet-i hayâtı pek azdır. Telkîh edilmemiş olanlar pek yakın bir ölüme nâmzeddirler. Ölüm dâimâ hücreleri taʻkîb etmekdedir. Hayât ve ölüm vetîreleri dâimâ müşterekdir. Yekdiğerinden gayr-ı kâbil-i infisâl iki hâdisedir. Nebâtâtda, hayvânâtda, bütün hayâtlı uzviyâtda bunu vâzıhan gö- rürüz. Nâ-mütenâhîler içerisinde bu hâdise her defa lâ-yuʻad ve lâ-yuhsâ sûretde vukûʻa gelmekdedir. Sayması imkânsız nâ-mütenâhî uzviyât doğarken nâ-mütenâhî uzviyetler de başka şekillere girerek tahallül etmekde ve yeni terekkübler husûle getirmek üzere mahv olmakdadırlar. Sâniyede milyarlarca husûle gelen yumurtalardan neşv ü nemâ bulanları pek mahdûddur. Ölüm 4-12 sâʻat zarfında husûle gelmekdedir. Tamâmıyla ölmemiş yumurtalarda hayât daha uzundur. Bun- larda ölüm doymak bilmeyen bakterilerin hücûmları ile vâkiʻdir. Ekseriyetle anâsır-ı tenâsüliye yeni bir uzviyet teşkîl edebilmek için diğer bir unsurla kaynaşmalıdır. Kaynaşmadığı takdîrde az bir zamân içerisinde mahv olmağa mahkûmdur. Bazı istisnâlar vardır. Mahsûl-i tenâsülî, şerâit-i muvâfıkada haftalar ve hattâ aylarca hayâtda kalabilmekdedir. Fakat ekseriyetle mücerred hâlde kalan mahsûl-i tenâsülî birkaç günden fazla temdîd-i hayâta muktedir değildir. Bu tabîʻatın ezelî bir kânûnudur. Beyza iki mühim vetîrenin birleşdiği bir mahaldir. Hucerât mütemâdiyen bir takım zehirler ifrâz ederler. Kendilerinin ifrâz etdikleri zehir mecmûʻaları hücreyi mahv eder. Bi'l-cümle huceyrât bir sem dârü'l-istihzârıdır. Eğer huceyrât fabrikaları tarafından iʻmâl edilen zehirler, huceyrât tarafın- dan ıtrâh edilmezse huceyre ölmeğe mahkûmdur. Birinci vetîre budur. İkinci vetîre, huceyrât neşv ü nemâ bulmak ve teşekkül etmek için bir takım münebbih unsurlara muhtâcdır. Bu münebbih unsur- lar telkîh ile husûl bulur. Zehirlenen [53] huceyrât yekdiğerini tenbîh ederek hayâtlarının devâmını teʼmîn etmekdedirler. Bazı tecrübelerle yumurtaların olgunlaşması menʻ edilerek ölüm vetîresinden muvakkaten uzaklaştırılabilir. Olgunlaşma hücreyi ölüme sevk eden bir hâdise-i fizyolojiyedir. Doktor İsmail Kenan GÜRÜLTÜYE HARB Birkaç ay evvel Paris Polis Müdüriyeti üzerlerinde Salîb-i Ahmer işâreti mevzûʻ "Susunuz! Gürültü Etmeyiniz!" maʻnâlarını ifâde eden "Silence!" kelimesi yazılı levhaları hastahâne ve sıhhat yurdları binâları önlerine taʻlîk etmek sûretiyle bu gibi mebânînin duvarları arkasında birçok muzta- rib insânlara gürültü ve şamatanın vereceği renc ü azâbı unutkan ve saygısız bazı kimselerle araba ve otomobillere ihtâr etmek teşebbüsünde bulunmuş idi. Henüz tatbîkât sâhasına intikâl edememiş olan bu teşebbüs yalnız hastahâne ve serîriyâtlara hasredilmeyerek sûret-i husûsiyede kendi evlerinde tedâvî olunan hastalara da teşmîli elbette şâyân-ı temennîdir.