HİLÂL-İ AHMER MECMÛʻALARI / CİLT 8

Türkiye Hilâl-i Ahmer Mecmû‘ası Sayı 69 3415 Bir şehir, kasaba veya mıntıkada çocuk vefeyâtı nisbetini meydâna çıkarmak müşkil ve muʻdil bir mesʼele değildir. Muʻayyen bir senede doğup ölen çocukları kaydetmek ve bunu yekdiğerine nis- bet etmekle iş olup biter. Maʻamâfîh memleketimizin herhangi bir noktasındaki meydâna çıkarılan çocuk vefeyâtı nisbetini diğer nukâta teşmîl etmek ve bundan umûm memleket hakkında mütâlaʻât dermeyân etmek hiçbir sûretle doğru olamaz. Çocukların sıhhat ve hıfz-ı sıhhat nokta-i nazarından yaşlarını bazı mütehassıslar son günlerde şu [341] sûretle yediye taksîm etmekdedirler ki, çocuk vefeyâtına galebe çârelerini aramağa başlayan bizler için ehemmiyetli olsa gerekdir: 1-Hayât-ı dâhil-i rahmîde çocuk Bu kısım çocukların sıhhat ü âfiyeti daha ziyâde doğumdan evvel vâlideye yapılacak tedâbîre maʻtûfdur. Bu da kable'l-vilâde gebe vâlideye yapılacak muʻâyene-i tıbbiye, perhîz vesâire ile teʼmîn edilmiş olur. Bu gibi tedbîrler ile çocukların doğumdan üç ay sonraya kadar olan vefâtlarının en mü- him bir kısmının önüne geçilmiş bulunur. Son senelerde hemen bi'l-umûm medenî memleketlerde "prenatal" ve "antenatal" tesmiye etdikleri bu mesâʻîye pek ziyâde ehemmiyet verilegelmekdedir. Hâmil vâlidelerin hemen kısm-ı küllîsi zamân zamân husûsî klinik ve dispanserlere muʻayyen sâʻat- lerde gelerek etıbbânın muʻâyene-i tıbbiyesine maʻrûz kalmakda ve husûsî nörsler tarafından taʻkîb edilmekdedir. Bu muʻâyenede rahmin ve çocuğun hâl ve vazʻiyetleri, vâlidenin kan tazyîki, idrâr muʻâyenesi, teşekkülât-ı azîmesi, havsalanın ebʻâdı, perhîz tertîbi ilh. mesâil-i mühimme tedkîk ve îcâb eden tedâvî ve vesâyâ tatbîk olunmakdadır. Bundan mâʻadâ fakîr vâlidelere yardım, amele ka- dınlara hafîf işler tevzîʻi gibi muʻâvenetler de yapılagelmekdedir. 2-Henüz doğmuş çocuk 1-7 günlük çocuklara bu vasıf verilmekdedir. Çocuk vefeyâtının % 45'inin bu kısım çocuklarda olduğu düşünülürse bu kabîl bebeklere ne derece dikkat ü ihtimâm verilmek îcâb edeceği kolaylıkla anlaşılabilir. Bu kısımdaki vefeyâta galebe çalmak için doğumu mümkün mertebe ebelerin elinden alarak mütehassıs doktor ve laboratuvara tevdîʻ etmek lâzımdır. Maʻamâfîh ebe mektebleri açarak husûsî ve muntazam kurslar ile fennî ebe yetiştirmek şimdiki hâlde memleketimiz için pek müfîd bir tedbîr hâlindedir. Doğumları etıbbâ yapmak sûretiyle müdâhalât-ı vilâdiyeden zuhûra gelen avârız ve tevlîd avâkıbının pek ziyâde tenkîs edildiğini yapılan istatistikler pek ayân bir sûretde göstermek- dedir. Gerek doğum esnâsında ve gerekse doğumu müteʻâkib birkaç günde bebeğe yapılacak ufacık bir dikkat ve tedâvînin ihmâli sûretiyle birçok bebeklerin hayâtı zâyiʻ olmuş olur. Birçok vâlidelere bir-iki günlük çocuklarının ne sebebden öldüğü sorulsa buna hiçbir mukniʻ cevâb vermeyecekleri gibi tevlîdi yapan ebe hanım da bu suâl karşısında sâkit ve sâmit kalacakdır. Bir ufacık tedbîrin noksân-ı tatbîki ve ihmâli yüzünden bir vâlidenin dokuz ayı mütecâviz fedâkârlığının bir anda zevâli kadar ebeveyni ve cemʻiyet-i beşeriyeyi müteessir eden bir şey olmasa gerekdir. Lâzım gelen mahallerde temiz ve fennî vilâdethâneler açmak, müdâhalât-ı vilâdiyeyi hep buralarda yapmak, fakîr olan vâli- deleri meccânen kabûl etmek ilh. gibi tedâbîr ile bu kabîl vefeyâtın pek çoğunun önüne geçilmiş olu- nur. Bebek vefeyâtının bebekdeki nisbetinin az zamânda tenâkusu ancak bu kısım çocuk zâyiʻâtına mümkün mertebe sürʻatle ve ehemmiyetle çâreler aramak ve taʻkîb etmek sûretiyle olacağı bedîhîdir. Memleketimizin şimdilik hayâli olan ve pek korkunç bir heyûlâ gibi karşımızda duran çocuk vefeyâtı nisbetini hükûmet ve belediye teşkîlât-ı sıhhiyesinin bu kısma tevâfuk eyleyen tekâmülât ve teʼsîsâtını görmek sûretiyle galebe çalmak temennîsi hepimizin birer ahdi ve umdesi olmak îcâb eder.