HİLÂL-İ AHMER MECMÛʻALARI / CİLT 9

Türkiye Hilâl-i Ahmer Mecmû‘ası Sayı 77 3918 üzerine olan teʼsîrâtı ve çocuğun da rahm-i mâderde kaldığı müddetde ibrâz edebileceği fenâlıklar bilhâssa nazar-ı dikkate alınacakdır. 8-Cihâz-ı Hazmî Bozuklukları Gebelik esnâsında kadın bazen vahîm olmayan miʻde ve bağırsak bozukluklarına uğrar. Bu hâl umûmiyetle gebelik esnâsında tabîʻî olarak görülebilir ki, başlıcası kay etmekdir. Bu gibi bozukluklar bazen çok vahîm olur ve kadının sıhhatini tehlikeye sokar. Bütün gebe kadınlara ne kadar ihtimâm olunursa olunsun, miʻde ve bağırsak hastalığına ekseriyâ dûçâr olabilirler. Bazı kadınlar gebelikleri esnâsında eskisi gibi pek tabîʻî bir hâlde yemek yerler. Hattâ bazılarının birinci aylarda yemeğe çok iştihâları vardır. Bir kısmında da bu hâl aksi olur. Yemek yemekde çok nazlı olurlar. İştihâları azalır ve zayıflarlar. Bazı kadınlarda da yemeğe ve içmeğe karşı bir nefret uyandığına şâhid oluruz. Her vakit için [215] bu istikrâhları devâm eder. Bir kelime ile hulâsa etmek îcâb ederse bütün bu görülen şekiller ehemmiyetli değildir. Maʻamâfîh bu hâllere çok dikkat etmek ve îcâbında bir hekîme haber vermek lâzımdır. Zîrâ kadının ahvâl-i umûmiyesi üzerine fenâ teʼsîr edebilir. Kaylar haml esnâsında sık olur ve salya ifrâzı da artabilir ve ilk üç aydan evvel kesilmez. Bu hâl gayr-ı tabîʻî olmakla berâber gayr-ı kâbil-i tevkîfdir. Kadın bu sebebden zayıflar, hattâ hayâtî tehlikeye girebilir. 9-İnkıbâz (Peklik) Kadınlarda sık görülen bir ârızadır. Bu inkıbâzın lavmanlarla (tenkıye) önünü almağa çalışmalı- dır. Bazı defa böyle olmaz. İnkıbâzın sebebiyle ishâl de başlar. Lâkin mâyiʻ mâddeler tard olunur, di- ğer mevâd kalır ve bağırsak da boşalmamış olur. İnkıbâz aynı zamânda rahmin vakitsiz takallusâtıyla vakitsiz doğuma sebeb olur. Bağırsakları boşaltacak tenkıyeler her vakit için kâfi değildir. Ekseriyâ bağırsağın son kısmında mevcûd olan mevâd tarz olunur. Bunun için yağlı lavmanlar ve bazılarında da hafîf bir müleyyin tavsiye olunabilir. Hulâsa, inkıbâzı bertaraf etmek lâzımdır. Günde bir defa ve bol mikdârda defʻ-i tabîʻî kâfidir. Muʻannid bir kabız ciddî ârızalara sebeb olabilir. 10-Kan Deverânı Bozuklukları Gebeliğin cihâz-ı deverânîye de teʼsîri olabilir. Varis (devâl) ve bâsûr memelerinin gebe kadın- larda baş göstermesi pek nâdir değildir. Kadın muʻtâdı olan meşgalelerinden kendisini uzaklaştırsa bile mâniʻ olamayacağı bir ârızadır. Bu esnâda gebelere dâimâ nezâret etmek ve tedâbîr-i lâzımeyi bildirerek nazar-ı dikkati celb etmek lâzımdır. Kadın ayakda çalışacağı ve olacağı zamân bacaklarını sargı ile saracakdır. Bunun için ince ve yünden dokunmuş bir bâğ kâfidir. Aynı zamânda herhangi bir intân ve mikropların faʻâliyetine de meydân vermemek için ve bu tehlikeyi de bertaraf etmek maksa- dıyla bacakları yıkamalı ve temiz tutmalıdır. Kadınlarda bir de doğum esnâsında cihâz-ı tenâsülînin hâricine yatmış aksâmındaki varisler de (devâl) pek vahîm tehlikelere sebebiyet verebilir. Bu kısmın da fevkalâde temizliğine iʻtinâ etmelidir. Bâsûr memeleri de gebe kadınlarda çok sancı ve sıkıntı veren diğer bir ârızadır. Bunun için de oturarak yarım yatıyor, sıcak ve yaş kompres tatbîkâtı gibi temiz vesâit ile ihtimâm gösterecekler-