HİLÂL-İ AHMER MECMÛʻALARI / CİLT 9

Türkiye Hilâl-i Ahmer Mecmû‘ası Sayı 77 3919 dir. Bu saydığımız aʻrâz az vahîm ise de ciddî tehlikelere de bâʻis olabilir. Fenâ bir netîce vermesini bertaraf için vehâmetini bilmek ve ona göre hareket lâzımdır. Aynı zamânda gebe bir kadının bazı hâllerde derece-i harâretini kaydetmek, pek hafîf ve fiyevrial (âteşli) ârızalarda doktoru çağırmak da muvâfıkdır. Zîrâ derece-i harâretlerinin otuz yedi buçuk yukarı olması tabîʻî değildir. İdrâr muʻâyenesinde şâyed albümin görülürse sütlü rejimlere riʻâyet tavsiye olunur. Bu sû- retle üremiye bâʻis olan tehlikeli hâdiseler bertaraf olunabilir. Gebe kadının gözlerinde de bir ârıza olmamalıdır. Gebeliğinin devâmı müddetince karnından da hiçbir zahmeti bulunmaması lâzımdır. Bu saydığımız aʻrâzdan başka hâller de görülürse lâzım gelen vesâyâ ve tedâvînin taʻkîbi için hekîm çağırmakda ihmâl etmemeli. [216] 11-Nezfî Seyelân ve Nezfler Gebeliğin nısf-ı evvelinde kadın hazîneden zâyiʻâtda bulunabilir. Bu zâyiʻât bir nezf şeklini de alabilir. Vakitsiz çocuk düşmesine sebeb teşkîl edebilir. Bu gibi hâllerde kadın karnında sancılar his- seder ve tâm rahminde çok husûsî ve meşakkat veren bir ağrı duyar. Bu esnâda meşîme infisâl eder. Gergin ve büyük karın bazen gebelik ilerledikçe hâsıl olduğu gibi çocuğun takallus hareketleri [de] sebeb olabilir. Bu takallus hareketler esnâsında kordon bazen yavrunun boynuna dolanır. Kordon vâsıtasıyla deverân olamaz, inkıtâʻa uğrar ve çocuk asfeksiye dûçâr olur ve nihâyet ölür. Bu vazʻiyet bu sebeble çocuk ve vâlide için de tehlikelidir. Bu esnâda kadın derhâl yatırılarak sürʻatle bir tabîb çağırılır. Doktor gelince lâzım gelen şeyleri düşünerek cenîni sunʻî olarak alarak kadını bu tehlikeli vazʻiyetden bertaraf eder. Bu zamân, vakit fevt etmeksizin daha tabîb gelmeden evvel 45-48 dere- ce-i harâretde daha evvelden kaynatılmış sıcak su hâzır bulundurulacakdır. Halâsı müteʻâkib rahmin muʻtâd olan takallusâtı esnâsında kan gelirse lüzûm görülerek yapılacak şırıngalar da istiʻmâl için lâzım olabilir. Bütün bu müdâhaleler nihâyete erdikden sonra kadına sıcak veyâhûd biraz alkolü hâvî bir şey içirilerek ısınmasına ve yeniden iktisâb-ı kuvvet etmesine bakılacakdır. Nezf, hamlin son üç aylarında da görülür. Sebebsiz olarak ve ekseriyâ şiddetli gelebilir. On, on beş dakîka devâm eder ve sonra ara verir. Bir on beş gün sonra tekerrür edebilir ve daha çok da gelir. Tekrâr eden nezflerde de görüldüğü gibi arası daha sıklaşarak daha bol da seyelân eder. Şübhesiz ki, bu hâl çok tehlikelidir. Hattâ doğum esnâsında ve halâsı müteʻâkib de tekerrür edebilir. Onun için kadını bu sebebleri daha evvelden düşünerek sıkı bir nezâret tahtına almalıdır. Gâyet az mikdârda dahi kan gelse, solgun bir tavır ile berâber karnının içinde sancılar hisset- dikçe kadını kıpırdatmayarak yatırmak ve hemen doktoru çağırmak ve her ihtimâle mebnî sıcak ve kaynamış su ile şırıngayı hâzırlamak lâzımdır. 12-Vaktinden Evvel Doğum İdrârda albümin mevcûdiyeti bazı defa vakitsiz doğuma sebeb olur. Gebeliğin sonuna kadar rejim (perhîz) taʻkîb etmek lâzımdır. Bununla berâber ekseriyâ çocuk düşürme veyâhûd kâzib bir do- ğum hâsıl olur. Albümin az veya çok dahi olsa inzâr dâimâ çok vahîmdir. Kadın hiçbir ârızasız olarak bu sebebden doğurabildiği gibi bu esnâda şiddetli bir nezf gelerek ölüme sürüklenebilir. Eğer doğan çocuk sağ ise yaşayabilmesi için sıkleti tabîʻî bir çocuğun gibi olacak ve 800 ve 1.200 gram kadar az bir sıkletde olmayacakdır. Maʻamâfîh umûmiyetle tehâlükle meme emebilecek bir hâlde olmalıdır. Her hâlde gebeliği esnâsında kadının idrârını dâimâ kontrol ederek albümin görülecek olursa her hâlde sütlü rejime koymak iyi olacakdır.