HİLÂL-İ AHMER MECMÛʻALARI / CİLT 9

Türkiye Hilâl-i Ahmer Mecmû‘ası Sayı 79 4046 kâfidir. Yavaş yavaş nescleri arasında teferruk başlar. Adalât teşekkül eder. Harekâtı teʼmîn eden ap- pendices lecomoteur teşekkül eder. İlk kışriyeye yapışdığı zamân bütün zâidelerini terk etmişdi. On- ları tekrâr kazanır ve ilk naupluis de yine naupluise tebeddül eder. Böceğin kana girdikden sonra iki aded müsattah istitâle husûle gelir. Bunlar evʻiye dâhiline uzanır. Burada hortumlar sâyesinde istediği kadar misâfir olduğu hayvânın kanını emer. Bu sûretle beslenen, yuvasını teʼmîn eden monstirillides yavaş yavaş neslî vazîfesine başlamak üzere yeni teşekkülât görünür. Bu esnâda misâfir bulunduğu hayvâncağızın vücûdunu yırtarak hârice çıkar. Misâfir olduğu hayvânın cesedi derinliklerde kalır. Kendisi satha çıkar, hayât-ı serbestîsini kazanır. Lâkin kâhilin bu serbest hayâtı pek kısadır ve gâyet geçicidir. Mahsûl-i hayâtını verinceye kadardır. Neslinin idâmesini teʼmîn edinceye kadar devâm eder. Bu birkaç günün içerisinde olur. Hayvân tabîʻatın kendisine tahmîl etdiği [315] vazîfeyi îfâ için yaşar. Burada gâyet şâyân-ı dikkat bir hâdise vardır. Eğer kışriyeye terk edilen monstrillide sürfeleri müteʻaddid ise husûle gelecek kâhil erkekdir. Eğer bir adedse dişidir. Eğer tufeylîler çok ise daha az beslenirler. Fennen beslenen sürfeler erkeği, iyi beslenen sürfeler dişiyi husûle getirir. Burada bir âhenksizlik vardır. Eğer monstrillidesler, tufeyl hâline inkılâb edemezlerse açlıkdan mahv olacaklardır. Bu hâl bir mecbûriyet-i tabîʻiyedir. Bu bir tabîʻî ölümdür. Fizyolojistlere nazaran bünyenin âmir olduğu bir netîcedir. Metchnikoff bize diğer tabîʻî ölüm olarak éphémèrleri gösteriyor. Bu kelime bize bir hâlin az devâm etdiğini (geçici) olduğunu anlatır. Bu kelimeyi kullanmakla bu hayvânların hayâtlarının ne kadar kısa olduğunu anlatmış oluyoruz. Bu sineklerin zâhiren 12 sâʻat- lik bir hayâtları vardır. Fakat hakîkatin cebhesini göremiyoruz. Maʻatteessüf birçok defa hakîkatin cebhesini değil, fakat zâhirinin çehresini görür ve onlara aldanırız. Hakîkat olduğunu zannetdiğimiz birçok vekâyiʻde hakîkatin iyonları değil, onun milyarda biri bile yokdur. Bize göre en iyi hakîkatler gördüklerimizdir. Bilmeyiz ki, asıl doğruluk bazen o kadar gizlidir ki, onu bulmak ve künhüne nüfûz etmek senelerce çalışarak, didinerek elde edilebilecekdir. İctimâʻî şeʼniyetler böyle olduğu hâlde bi- yolojik şeʼniyetler de böyledir. En iyi görüş, en doğru düşünüş şeʼniyetleri kavrayabilecek kâbiliyet gösteren şahısların muhâkeme ve tarz-ı idâreleridir. Bunlar için yorulmaz, bıkmaz bir saʻy lâzımdır. Bu saʻy ile netîceye varmak kâbil olur. Biz éphémèr denilen sineklerin kâhillerinin hayâtını söylüyoruz. Fakat sürfelerin hayâtını hesâba katmıyoruz. Bunu ilâve edecek olursak mesʼele tavazzuh edecekdir. Éphémèrler suya yumurtlarlar. Orada sürfeler hâsıl olur. Bu husûle gelen sürfeler cinslerine göre yaşama kâbiliyetleri mütehavveldir. Bunlar cinslerine göre muhtelif yerlerde yaşarlar. Su, ça- mur, kaya araları vesâire gibi birçok yerleri intihâb ederler. Sürfe hâlinden sonra nymphus hâli de sularda yaşar. Buradan éphémèr kâhil hâlinde çıkar. Biz hayvâncığı işte bu zamânda tanıyoruz. Bun- dan evvel geçirdiği iki-üç senelik hayâtı hesâba katmıyoruz. Bunun kâhil hayâtı 12 sâʻat devâm eder. Hayât gece başlar ve gün doğmadan hitâma eder. Bu hayvân güneşden mahrûmdur. Onu görmez. Hayâtı karanlıklar içerisinde doğar ve karanlıklar içerisinde söner. Bazı nevʻlerinde kâhilin hayâtı 3-4 gün sürebilir. Bazı cinslerinde de 12-15 gün kadar yaşayanlar vardır. Uzvundan mahrûm olan böyle bir hayvâncağızın daha fazla yaşaması kâbil değildir. Çünkü yemiyor ve enbûbe-i hazmiyesi havâ ile doludur. Bittabʻ yakın bir ölüme nâmzeddir. Gayr-ı tâm bünyesi bunu âmirdir. Fakat ölmezden evvel cinsî vazîfesini ikmâl ediyor. Yumurtluyor ve onu müteʻâkib ölüyor. Metchnikoff buna tabîʻî ölüm diyor. Uʻcûbevî insânlar olduğu gibi uʻcûbevî cinsler de vardır. Éphémèr bu acîb cinslerden biridir. Böyle gayr-ı tâm cinslerde bile nesillerinin bekâsı için vazîfelerini yapmakdadırlar. Tabîʻî ölümlerinden bahsedilebilecek cinsler pek mahdûddur. Ben tabîʻî ölümden, marazın dâ-