HİLÂL-İ AHMER MECMÛʻALARI / CİLT 9

Türkiye Hilâl-i Ahmer Mecmû‘ası Sayı 81 4201 1-Teşkîlât-ı resmiye iʻtibârıyla köy veya nâhiyelerden başlayarak ale'd-derecât kazâlar vilâyet- lere, vilâyetler de merkez-i hükûmete merbût ve o vâsıtalarla devlet mekanizması idâre edilmekde ise de Hilâl-i Ahmer teşkîlâtında vilâyet ve kazâ şuʻbeleri teşkîli tamâmen halkın Hilâl-i Ahmer'e karşı göstereceği alâka, teveccüh ve muhabbete istinâd ederek sâika-i hamiyetle ve fahriyen ibrâz-ı mesâʻîye mütevakkıf olduğundan vilâyet heyʼet-i merkeziyesini teşkîl eden zevât-ı muhtereme ile kazâ şuʻbe heyʼetini teşkîl eden muhterem halk arasında bir fark tasavvur edilememekdedir. 2-Bu farkın mevcûd olmadığını bi'n-nefs düşünebilen kazâ şuʻbeleri doğrudan doğruya mer- kez-i umûmîye merbût bulunmayı bir şeref mesʼelesi telâkkî ederek merkez-i umûmî ile muhâberât ve muʻâmelâtında mesâʻîsinin merkez-i umûmî tarafından mazhar-ı takdîr olduğunu görmek iste- mekde ve o sûretle çalışmakdadırlar. Aksi hâlde kendilerinin bir derece daha dûn mevkiʻde oldukları hissini vermekde ve mesâʻî ve muvaffakiyetlerindeki gayretleri münkesir olmakdadır. 3-Şuʻabât, derc etdikleri iʻânâtın merkez-i umûmîye gönderildiğini görmeği sebk eden müsmir mesâʻîlerinin yegâne mükâfâtı gibi telâkkî etmekdedirler. 4-Hilâl-i Ahmer vezâifinin fahrî olmasına nazaran bazı vilâyetlerde merkez âtıl olduğu hâlde bu merkeze merbût olması lâzım gelen kazâ şuʻbelerinin zinde, faʻâl ve mesâʻîsinin muntazam ve mü- kemmel olduğu görülmüşdür. Birâberîn faʻâl olan bu şuʻbe âtıl bulunan vilâyet merkezine merbûtiye- ti şuʻbelerin şevk u gayretini inkisâra sevk edeceği gibi bu şuʻbelere âid olarak merkez-i umûmîce de hiçbir hesâb alınamayacağından cemʻiyet muʻâmelât-ı umûmiyesi için de müfîd netâyic istihsâlinin imkânı kalmamakdadır. 5-Merâkiz ve şuʻabâtımızın vezâifinden en mühimmi cemʻ-i iʻânât sûretiyle merkez-i umûmîyi takviyeye gayret etmekdir. Cemʻ-i iʻânâtdaki muvaffakiyet ise her memleketin derece-i servetiyle mütenâsibdir. İktisadî bir şebeke, ticârî bir muhît, zengin ve müreffeh bir kazâda derc edilecek iʻânât, iklîm ve tabîʻat veya muhît-i ictimâʻîsi cihetinden bu nevʻ imtiyâza mâlik olmayan bir vilâyet mer- kezinden kat kat yüksek olur. Merkez ve şuʻbelerden merkez-i umûmîye vâkiʻ olan irsâlât bu hâli tesbît etmekdedir. Merkez ve şuʻbelerin vürûd eden büdcelerinde bir kazâ şuʻbesi büdcesinin merkez büdcesine nazaran bir-iki misli fazla olduğu da vâkiʻdir. Binâberîn merkez büdcesinden daha zengin bir büdceye mâlik olan kazâ şuʻbesinin merkeze merbût kalması îcâb-ı hâle tevâfuk edemez. 6-Yine bazı merkezlerimiz kazâ şuʻbeleri vezâifinin de kendileri gibi fahriyen ve sâika-i hami- yetle îfâ edildiğini unutarak şuʻabâtın izzet-i nefislerine hüsn-i teʼsîr icrâsından uzak emirler vermek- de oldukları ve bazı şuʻbeler de merkezlerden vâkiʻ [445] olan her nevʻ teblîgâta havâle-i semʻ iʻtibâr eylemedikleri her iki tarafdan vâkiʻ olan şikâyetlerden anlaşılmakdadır. Bittabʻ merkez ve şuʻbeler arasında bu gibi sû-i tefehhümât netîce iʻtibârıyla cemʻiyetin umûmî feyiz ve kudreti üzerinde de maʻkûs teʼsîrlerini göstermekdedir. Bundan başka faʻâliyeti şâyân-ı arzu dereceden aşağı olan bazı merkezler merkez-i umûmî teblîgâtını ve taʻmîmen gönderilen işʻârâtı şuʻbelere bildirmek husûsun- da ihmâl göstermekde ve bu yüzden muʻâmelât-ı idâriyede bazen çok muzır teehhurât ve teşevvüşât husûle gelmekdedir. 7-Sâlifü'l-arz altı mâddeden daha mühim olarak şuʻabâtın merkezlere merbût kalmaları bilhâssa büyük emeklerle teʼmîn edilen hâsılâtın sûret-i irsâlinde teşevvüşâtı mûcib olmakda ve kıymetdâr mesâʻîlerine istinâd etdiğimiz merkez ve şuʻbelerden matlûb ve muntazar fevâidin istihsâlinde mer- kez-i umûmîyi ciddî müşkilâta maʻrûz kılmakdadır. Şöyle ki: Nizâmnâme-i esâsî mâdde-i mahsûsası her merkez ve şuʻbenin kendi hâsılâtından yüzde kırka kadar olan mikdârını mahallî ihtiyâca sarf etmeğe meʼzûn bulundurmakdadır. Bu vechile bir kazâ şuʻbesi teʼmîn etdiği hâsılâtdan yüzde kırkını