HİLÂL-İ AHMER MECMÛʻALARI / CİLT 9

Türkiye Hilâl-i Ahmer Mecmû‘ası Sayı 82 4248 El-hâsıl bugün diyebiliriz ki, insânları asırlarca mahv eden, kanını kurutan, sapsarı kesen, da- lağını şişiren birçok hastalıkların sirâyetinde hemen umûmiyetle etrâfımızda uçan ve ara sıra bizi ısıran haşerât olmuşdur. Bu haşerât havâîdir, temizdir, insânlardaki fazla ve muzır kanları almak, emmek için tabîʻatın halk etdiği nâfiʻ mahlûkât diye telâkkî eden ecdâdımız pek sevdikleri hayât ve âfiyetlerini tehdîd eden bu mûziyâtın sûiskasdına maʻrûz kalmışlar ve ilm ü irfân fikdânı yüzünden hayâtlarını ödemişlerdir. Bugünün nesli tâm bir şuʻûr ve hâlis bir mefkûre ile bu düşmanlara karşı ne kadar hücûm eder ise hakkı olsa gerekdir. Burada belli başlı emrâz-ı sâriyenin tarz ve sûret-i sirâyetlerinden bahsetmek istiyoruz. Birinci grupda başlıca mevâdd-ı gâita ile sirâyet eden hastalıklar vardır: a-Karahummâ b-Paratifüs c-Kolera d-Dizanteri e-Ankilostomyaz-nekatoryaz İkinci grubu başlıca ağız, burun ifrâzâtı ile sirâyet eden hastalıklar teşkîl eder: a-Verem b-Kuşpalazı c-Vincent hunnâkı [476] d-Kızamık e-Alman kızamığı f-Kızıl g-Boğmaca öksürüğü h-Kabakulak ı-Kassî zâtürriʼe j-İnfluenza k-Nezle l-Beyin hummâsı (iltihâb-ı sehâyâ-yı dimâğî-i şevkî-i müstevlî) Üçüncü grupda haşerâtdan mütevellid hastalıklar mevcûddur: I-Sivrisineklerin nakletdikleri: a-Sıtma b-Sarı hummâ