HİLÂL-İ AHMER MECMÛʻALARI / CİLT 9

Türkiye Hilâl-i Ahmer Mecmû‘ası Sayı 82 4257 tutan yağ tabakası kesb-i nedret ediyor. Kulaklarımız her sesi eski kuvvetiyle işitemiyor. Gözleri- mizin önüne perde iniyor. Rüʼyet-i hâssası tenâkus ediyor. Saçlarımız dökülüyor veya beyâzlaşıyor. Kadınlarda memeler pörsüyor, [484] karın çöküyor, karın dâhilindeki yağlar eriyor, ribâtlar gevşiyor. Omuzlarımız çöküyor, amûd-ı fıkarî inhinâ peydâ ediyor. Bacaklarımız yürüyorken titriyor. Ellerimizde recfeler hâsıl oluyor. Yokuş çıkarken nefesimiz tıkanıyor. İdrârımız azalıyor. Her şey inhitâta doğru gidiyor. Yalnız gençliğin sıcak ve temiz hayâlleri dimâğımıza biraz neşʼe ve saʻâdet serpiyor. Önümüzde istikbâl pek karanlık. Karşımızda mezârı hâtırlatan karanlık uçurumlar görünü- yor. Arzularımızı îfâ edemiyoruz. Tenâsül kudretimiz tamâmıyla kesb-i zaʻf ediyor. Acaba ihtiyârlığın sebebleri nedir ve niçin ihtiyârlıyoruz? Vücûdumuzda ne gibi kimyevî ve hayâtî teʻâmüller tahaddüs ediyor? Fennin terakkiyâtı bize çok yeni şeyler öğretiyor. Mebhasü'l-hayâtın mechûl ve esrârlı noktalarına ilim her gün yeni ziyâlar serpiyor. Her an bir ufak keşif var. Bu basît keşifler müstakbelin büyük ve mesʻûd keşiflerini ihzâr ediyor. İnsânlar her devirde ihtiyârlıkdan uzaklaşmak istemişlerdir. Asırlardan beri fikr-i beşeri ihtiyâr- lık işgâl etmiş, ihtiyârlamamak için iksîrler, ilâclar tertîb edilmiş, çok yaşayanların hayâtları tedkîk ve onların taʻkîb etdikleri yol taʻkîb edilmiş, ve'l-hâsıl insânlar ihtiyârlıkdan kurtulmak, genç kalmak ve yaşamak için aʻzamî cehd ü gayret etmişlerdir. Mebhasü'l-hayâtın terakkî ve tekâmülü bu husûsda bize yeni bir yol göstermekdedir. Uzun zamânlardan beri Metchnikoff, Brown Séquard, Ştinah?, Galley?, Pandi?, Voronoff ihtiyârlığa karşı muhtelif müdâfaʻa vâsıtaları elde etmişlerdir. Hâl-i hâzırda gençleşme ve gençleştirme mesâili günün mesʼelesi hâline gelmişdir. Son zamânlarda İstanbul'a gelen Voronoff, Tıb Fakültesi'nde amelî bir sûretde koyunlar üzerinde tecrübeler yapmış ve ihtiyârlığa karşı kullandığı aşı usûllerini îzâh eyle- mişdir. Biz aşıları bir bahisde mütâlaʻa edeceğimizden burada mevzûʻumuzun hâricindedir. Hâl-i hâzırda fizyolojistler, biyolojistler, müşerrihler, ihtiyârlığın vücûd ve çehremizi tahrîb eden felâketine karşı el birliğiyle çalışıyorlar. Eski fizyolojistlerden Metchnikoff, bir zamânlar ihtiyârlamanın sebebini bağırsaklarda mevcûd mikroplara atfetmişdi 1 . Mebhasü'l-hayât âlimlerinden Brown Séquard, faʻâliyet-i tenâsüliye ile gençlik ve ihtiyârlık arasındaki münâsebâtı taʻyîn etdi. Birinci defa olarak husye hulâsasını kendisine şırınga etdi ve uzvi- yetinin kudret ve kuvvet iktisâb etdiğini hissetdi. Müşerrih ve ensâc âlimlerinden Ştinah?, Atsel?, Boven? gudeydât-ı husyeviyede iki muhtelif unsurun mevcûdiyetini isbât etdiler. Her birisinin vazîfesi ayrı ayrıdır. Bazılarının vazîfesi meni ifrâ- zı, bazılarının vazîfesi [485] ifrâzât-ı dâhiliyede bulunmasıdır 2 . 1 Bu husûsda fazla maʻlûmât almak isteyenler Hilâl-i Ahmer Mecmûʻâsı 'nın 74'üncü nüshasında "Hayât ve Ölüm Ne- dir?" makâlesine mürâcaʻat etmelidirler. 2 Husye: Kanavât-ı husyeviye tesmiye olunan enbûblardan mürekkeb olup nesc-i munzamdan ibâret bir zarf ile muhât- dır. Bu zarfa kamîs-i ebyaz tesmiye olunur. Kamîs-i ebyaz, parankim husyeyi dâiren mâ-dâr ihâta etdiği gibi half ve âlîde husye dâhiline doğru tebârüz eden hayeviyeyi teşkîl eder ki, buna hayyiz-i müselles (nédiastène) veyâhûd cism-i higmor (corp. dʼhigmor) tesmiye olunur. Cism-i higmordan bir takım istitâlât zuhûr ederek husyenin dâhiline doğru girer ve husyeyi fuseysâta taksîm eder. İki nevʻ hücerât vardır. Biri sertoli hücresi, diğeri hücerât-ı nesciye. Hayvânâtın şehvetleri zamânında kanavât dâhilinde huveynât-ı meneviye mevcûd değildir. Spermatogoni hüceyrâtı ile sertoli hüceyrâtı görülür. Bu hâl insân- larda husyenin dumûr-ı şahmîsinde görülür. Dumûr-ı husye vukûʻa geldiği zamân istihâle-i zücâciye husûle gelir. Elyâf-ı elastikiye ve hüceyrât-ı mütevassıta tenâkus eder. Hubeybât-ı şahmiyenin mikdârı tezâyüd eder. Hüceyrât-ı meneviye kâmilen mahv olur. Yalnız sertoli hüceyrâtı kalır.