HİLÂL-İ AHMER MECMÛʻALARI / CİLT 9

Türkiye Hilâl-i Ahmer Mecmû‘ası Sayı 76 3831 12 Ağustos 1876 târîhinde ilk ictimâʻını akdeden ve istişârî muvakkat bir encümen mâhiyetinde bulunan bu heyʼet zevât-ı âtiyeden teşekkül etmiş idi: * Reîs: Mekteb-i Tıbbiye Nâzırı Marko Paşa * Mekteb-i Tıbbiye Murahhasları: Kırımlı Aziz Bey, Doktor Serviçen Efendi * Meclis-i Tıbbiye-i Mülkiye Murahhasları: Doktor Castro, Doktor Vuçino * Meclis-i Tıbbiye-i Askeriye Murahhasları: Stepan Paşa, Rifat Bey * Dâire-i Umûr-ı Sıhhiye (Eski Karantina İdâresi) Murahhasları: Doktor Bartoletti Efendi, Şa- kir Bey * Cemʻiyet-i Tıbbiye-i Şâhâne Murahhasları: Doktor Nurican, Doktor Mordtmann, Doktor Peş- temalcı ve Doktor Polyak * Bahriye Nezâreti Murahhasları: Seviyan Bey, Hüsnü Bey * Zabtiye Nezâreti Murahhası: Ömer Bey Bu encümenin rûznâme-i mesâʻîsi şu idi: 1-Cenevre Mukâvelenâmesi'nin tarz-ı tatbîki ve bî-taraflık alâmeti olan Salîb-i Ahmer yerine Osmanlı ordularında diğer alâmet-i fârikanın istiʻmâl edilip edilemeyeceğinin tedkîki 2-Bir nizâmnâme-i esâsî lâyihasının ihzârı 3-Bir heyʼet-i merkeziye intihâbı ve derhâl [138] iʻâne cemʻine başlanması *** Daha ilk ictimâʻda Devlet-i Osmaniye'nin Cenevre Mukâvelenâmesi'ne vâzıʻu'l-imzâ bir devlet olması iʻtibârıyla mezkûr mukâvelenâmenin mevâd ve ahkâmına harfiyen riʻâyet olunması karârlaş- tırıldı. Diğer cihetden, hükûmet de muʻâmele-i mütekâbile şerâitiyle muhâsım tarafın meʼmûrîn-i sıh- hiyesiyle ambülanslarının bî-taraflığına hürmet etmeğe mütemâyil görünüyordu. Encümen-i muvakkati teşkîl eden zevâtın birçoğu, sekiz sene evvel Mecrûhîn-i Askeriyeye Muʻâvenet Cemʻiyeti'nin teşkîli için ictimâʻ eden heyʼet aʻzâ sıfatıyla iştirâk etmiş olduklarından Ce- nevre Mukâvelenâmesi'nin yedinci mâddesinde alâmet-i bî-tarafî olarak kabûl olunan salîb-i ahmerin o zamân cemʻiyetin teehhur-ı teşekkülüne birinci derecede âmil olduğunu bildikleri cihetle Türkiye ordularında bu alâmet yerine hilâl-i ahmer işâretinin kabûl ve istiʻmâl edilmesi için Avrupa devletle- rine mürâcaʻata karâr verildi. Cenevre Mukâvelenâmesi'nin tercemesi ve nizâmnâme-i esâsî lâyihasıyla mukarrerât-ı mütte- haze sûretleri 4 Eylül 1876 târîhinde makâm-ı Serʻaskerî'ye gönderildi. Birkaç gün sonra makâm-ı Serʻaskerî tarafından verilen cevâbda nizâmnâme-i esâsî lâyihası- nın tasdîk edildiğini ve maʻamâfîh orduca salîb-i ahmer yerine beyâz zemîn üzerine kırmızı hilâlden ibâret bir alâmetin beynelmilel bî-taraflığının resmen kabûl edilmesine intizâr edildiği bildiriliyordu. Hâlbuki salîb-i ahmer bütün devletlerce bir alâmet-i bî-tarafî olarak kabûl edilmiş olduğundan makâm-ı Serʻaskerî'nin Cenevre Mukâvelenâmesi'ni taʻdîl mâhiyetinde olan bu takyîdi için mukâve- lenâmeye vazʻ-ı imzâ eden devletlerin efkâr ve mütâlaʻâtına mürâcaʻat etmek lâzım geliyordu. Binâe- naleyh beyâz zemîn üzerinde kırmızı hilâl bulunan bir bayrağın baʻdemâ alâmet-i bî-tarafî ittihâz edildiği bir emr-i yevmî ile bütün ordulara teblîğ olundukdan sonra Hâriciye Nezâreti bunu devletlere de kabûl etdirmek üzere teşebbüsâtda bulundu.