HİLÂL-İ AHMER MECMÛʻALARI / CİLT 9

Türkiye Hilâl-i Ahmer Mecmû‘ası Sayı 76 3836 [142] İhyâen Teessüse Doğru 10 Temmuz İnkılâbı'nı müteʻâkib efkâr-ı münevvere ashâbı memleketin ihtiyâcât-ı medeniye- sini düşünmeğe başladıkları sırada Hilâl-i Ahmer Cemʻiyeti de enzâr-ı dikkati celb etmekden hâlî kalmadı. Hâriciye Nâzır-ı esbakı Rifat Paşa merhûmun refîkası tarafından sarf olunan himmetlerle gayr-ı resmî sûretde teşekkül eden bir heyʼetin az zamân zarfında 4.000 lira kadar bir meblağ cemʻine mu- vaffakiyeti ve diğer tarafdan Rifat Paşa'nın da bizzât Hilâl-i Ahmer'in ihyâsı için teşebbüsât-ı resmi- yede bulunması üzerine mesʼele îcâb eden ciddiyet ve ehemmiyetle karşılandı. Hilâl-i Ahmer Nizâmnâme-i Esâsî Lâyihası 'nın ihzârına meʼmûren teşekkül edecek komisyona birer murahhas intihâb ve iʻzâmı Sadâret, Harbiye, Bahriye, Dâhiliye, Hâriciye, Maʻârif, Sıhhiye Nezâretlerine teblîğ edildi. Bu komisyon Doktor Esad, Besim Ömer Paşalarla Bahriye mîralâylığından mütekâʻid Doktor Mehmed Ali, Hâriciye Nezâreti Umûr-ı Siyâsiye Müdürü Salih Beylerle Tıbbiye-i Askeriye Müdürü merhûm Doktor Ali Galib ve Dâire-i Umûr-ı Sıhhiye Müfettiş-i Umûmîsi Doktor Kasım İzzeddin Bey merhûmdan teşekkül etdi. Kaleme alınan nizâmnâme-i esâsî lâyihası Şûrâ-yı Devlet'de tedkîk ve tasdîk edildikden sonra müessis olmak üzere yüz aʻzâ kaydedildi 5 . Müessisler 1911 senesi Nisan'ının yedinci günü Tokatlıyan Oteli salonunda ilk kongreyi ak- detdiler. Bu ictimâʻda Sadrıaʻzam İbrahim Hakkı Paşa kongre riyâsetine intihâb edildi. İcrâ kılınan merkez-i umûmî intihâbında Rifat Paşa riyâsete ve diğer 29 zât merkez-i umûmî aʻzâlığına taʻyîn edildi ve merkez-i umûmî de bir hafta sonra Galata'da Dâire-i Umûr-ı Sıhhiye'de bir ictimâʻ akdede- rek heyʼet-i idâresini intihâb etdi. Tophane'de şimdiki Seyr-i Sefâin Müdüriyet-i Umûmiyesi civârında Yusuf İzzeddin Efendi'ye âid eski Hilâl-i Ahmer anbâr binâsı taʻmîr ve tefrîş edilerek cemʻiyetin merkez-i umûmî idâresi ittihâz edildi. Osmanlı Hilâl-i Ahmer Cemʻiyeti ihyâen teşekkül etmesini müteʻâkib bütün ümîd ve tahmînle- rin fevkinde olarak parlak muvaffakiyetler gösterdi. Şöyle ki: İstanbul'da zuhûr eden kolera âfetinin icrâ etdiği tahrîbâta bittabʻ lâkayd kalamayarak musâbînin imdâdına koşdu. Fransa'dan üç aded sey- yâr etüv getirtdi. 1911 Temmuz'unda vukûʻa gelen Aksaray harîk-ı hâilinde felâketzedelere muʻâvenetde bulun- du ve Beynelmilel Cenevre Merkezi Komitesi vâsıtasıyla âlem-i medeniyetin hissiyât-ı insâniyet-per- verânesini tahrîk etdi. Bu sâyede Salîb-i Ahmer Cemʻiyetlerinden gelen 114.000 küsûr frangı harîk- zedelere tevzîʻ etdi. Edirne vilâyetinde vukûʻ bulan harekât-ı arziye musâbînine çadır, teskere, levâzım-ı sıhhiye gönderdi. Yine aynı âfetden dolayı Mürefte, Şarköy, İmroz adasına birer heyʼet-i sıhhiye iʻzâm etdi. 5 Ne yazık ki, bu aʻzâ arasına bilâhare Hilâl-i Ahmer'i yıkmak ve onu gayr-ı millî bir cemʻiyet hâline koymak fikrinde bulunan Avlonyalı Sadr-ı esbak Ferid Paşa da karışdırıldı.